Η απόφαση ουσιαστικά επιβεβαίωσε γεγονότα που ήταν ήδη γνωστά, όχι μόνο από τις ιστορικές και δημοσιογραφικές έρευνες, αλλά και από την παραδοχή της ίδιας της Chiquita τον Μάρτιο του 2007 ότι «θυγατρική» της (η οποία έκτοτε έχει πωληθεί) χρηματοδότησε με τουλάχιστον 1,7 εκ. δολάρια την ακροδεξιά κολομβιανή παραστρατιωτική ομάδα. Σύμφωνα με όσα είχαν παραδεχτεί τότε οι ιθύνοντες της εταιρείας οι πληρωμές είχαν γίνει «για την προστασία των εργασιών και των εργαζομένων» της. Όμως, οι πληρωμές δεν έγιναν αόριστα και ανώνυμα, αλλά κανονίστηκαν σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις υψηλόβαθμων στελεχών της θυγατρικής με τον ηγέτη των AUC, Κάρλος Καστάνιο. Τουλάχιστον 800.000 δολάρια δόθηκαν στις «ομάδες θανάτου» των AUC αφότου εκείνες χαρακτηρίστηκαν ως «τρομοκρατική οργάνωση» από τις ΗΠΑ το 2001.
Οι πληρωμές είχαν πραγματοποιηθεί μέσω ενός προγράμματος «ασφάλειας γειτονιάς» της Κολομβιανής κυβέρνησης, που συνεργαζόταν με τις ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες, καθώς εκείνες στόχευαν κοινούς εχθρούς — κομμουνιστές αντάρτες, αριστερούς πολιτικούς και ακτιβιστές, συνδικαλιστές και υπέρμαχους των φτωχών αγροτών. Το Κολομβιανό κράτος, οι παραστρατιωτικές ομάδες (διασυνδεδεμένες με ναρκέμπορους ως επί το πλείστον) και η Chiquita είχαν κοινό συμφέρον από τη βία εναντίον όσων διεκδικούσαν ελευθερία και δικαιώματα. Άλλωστε, η Chiquita είναι εταιρική συνέχεια της United Fruit Company, της αμερικανικής εταιρείας λόγω της οποίας καθιερώθηκε ο όρος «μπανανία» (“banana republic”) για τις χώρες που βρίσκονταν υπό τον άτυπο έλεγχό της.
Ο Καστάνιο, πρώην στέλεχος του διαβόητου ναρκοκαρτέλ του Μεντεγίν, στην αυτοβιογραφία του ισχυρίστηκε πως «αντέγραψα την έννοια των παραστρατιωτικών δυνάμεων από τους Ισραηλινούς». Σύμφωνα με έγγραφο της Κολομβιανής Μυστικής Αστυνομίας από το 1989, ο Καστάνιο είχε λάβει εκπαίδευση από Ισραηλινούς πρώτα το 1983, ενόσω ήταν ακόμα στο ναρκοκαρτέλ, κι έπειτα ξανά το 1987, όταν Ισραηλινοί εκπαίδευσαν εκείνον και άλλους φερέλπιδες παραστρατιωτικούς — οι 50 «καλύτεροι» πήραν υποτροφίες για περαιτέρω εκπαίδευση στο Ισραήλ. Άλλωστε, είναι ευρύτερα γνωστό πως το Ισραήλ όχι μόνο παρείχε εκπαίδευση, αλλά και πουλούσε οπλισμό σε ακροδεξιές παραστρατιωτικές οργανώσεις σε σχεδόν ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
Οι ιθύνοντες της Chiquita είχαν, έπειτα από τις παραδοχές τους το 2007, έρθει σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, συμφωνώντας να πληρώσουν 25 εκ. δολάρια στο αμερικανικό Δημόσιο. Όμως τα θύματα των παραστρατιωτικών ομάδων στην Κολομβία δεν είδαν ούτε σεντ από αυτή την «αποζημίωση».
Έτσι, συνολικά 144 συγγενείς που εκπροσωπούν 173 θύματα των AUC κατέθεσαν μήνυση σε δικαστήριο του Νιού Τζέρσεϊ, καθώς η Chiquita είναι εταιρεία βασισμένη στις ΗΠΑ. Στη μήνυσή τους, που κατατέθηκε με τη βοήθεια και την υποστήριξη της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Earth Rights International και του Κολομβιανού Ινστιτούτου Διεθνούς Δικαίου, ισχυρίζονταν πως η Chiquita χρηματοδότησε τις AUC εν γνώσει της δολοφονικής δράσης τους, των κατάφωρων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του χαρακτηρισμού τους ως τρομοκρατική οργάνωση, με σκοπό τη μεγιστοποίηση του κέρδους της.
Η συγκεκριμένη δίκη, αφορούσε αφορούσε τους θανάτους εννέα θυμάτων των AUC — oι ένορκοι συμφώνησαν πως η εταιρεία ευθύνεται κι εκείνη θα κληθεί να αποζημιώσει τους συγγενείς των θυμάτων των παραστρατιωτικών ομάδων που χρηματοδότησε. «Είναι ο θρίαμβος μιας διαδικασίας που συνεχίζεται εδώ και σχεδόν 17 χρόνια, για όλους εμάς που υποφέραμε τόσο πολύ κατά τη διάρκεια αυτών των ετών. Υπάρχει μια συζήτηση για τη δικαιοσύνη και την αποζημίωση — αγωνιζόμαστε από το 2007. Δεν είμαστε σε αυτή τη διαδικασία επειδή το θέλουμε — ήταν η Chiquita, με τις ενέργειές της, που μας έσυρε σε αυτή. Έχουμε ευθύνη απέναντι στις οικογένειές μας και πρέπει να αγωνιστούμε γι’ αυτές», ήταν τα λόγια ενός από τους ενάγοντες.
Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για την αποζημίωση και των υπόλοιπων θυμάτων της Chiquita, καθώς είτε μέσω δικαστηρίων είτε μέσω εξωδικαστικών συμβιβασμών υπάρχει πλέον το δεδικασμένο της καταδίκης της.
«Η απόφαση αυτή στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στις εταιρείες παντού: η κερδοσκοπία από τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα μείνει ατιμώρητη. Αυτές οι οικογένειες, θύματα ένοπλων ομάδων και εταιρειών, διεκδίκησαν τη δύναμή τους και επικράτησαν στη δικαστική διαδικασία», σχολίασε ο Μάρκο Σίμονς, Γενικός Σύμβουλος της EarthRights International.
του Ανδρέα Κοσιάρη
info-war.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου