Σημεία κλειδιά για την αγορά ελαστικών

Έλεγχος αναγκαιότητας αλλαγής ελαστικών

Πριν την αγορά ελαστικών το πρώτο θέμα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η αναγκαιότητα της συγκεκριμένης αγοράς. Προκειμένου να καταλήξουμε στη σωστή απόφαση θα πρέπει αρχικά να ελέγξουμε αν υπάρχουν τομές, φουσκώματα ή αλλαγή χρώματος στα ελαστικά.

Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να προβούμε σε άμεση αντικατάστασή τους. Στη συνέχεια θα πρέπει να συμβουλευτούμε τους δείκτες φθοράς του ελαστικού (βλ Παράρτημα - Ενότητα Δείκτης Φθοράς Ελαστικού). Σημάδια που μπορούν να μας οδηγήσουν σε έλεγχο των ελαστικών μας είναι η συχνότερη και αναίτια ενεργοποίηση των συστημάτων ABS και αντισπίν. Επειδή τα ελαστικά φθείρονται κατά την επαφή τους με τον ατμοσφαιρικό αέρα και ξεραίνονται από την ηλιακή ακτινοβολία, θα πρέπει να αντικαθίστανται μετά από 5 χρόνια ανεξαρτήτως των χιλιομετρικών αποστάσεων που έχουν διανύσει.

Επιλογή διάστασης ελαστικών

Αφού καταλήξουμε στην αναγκαιότητα αντικατάστασης των ελαστικών, θα πρέπει να αποφασίσουμε για τη διάσταση την οποία θα επιλέξουμε. Μία ασφαλής λύση είναι να αγοράσουμε τη διάσταση (βλ Παράρτημα - Ενότητα Μέγεθος Ελαστικού) που προτείνεται από το κατασκευαστή του αυτοκινήτου στο σχετικό βιβλίο οδηγιών. Οι πληροφορίες αυτού του είδους είναι αναρτημένες και στις κολώνες των πλαϊνών θυρών, σε περίπτωση που έχετε χάσει το βιβλίο του κατασκευαστή. Εάν θέλετε να διαφοροποιηθείτε από την επίσημα προτεινόμενη διάσταση, πιθανώς για βελτίωση των επιδόσεων και της εμφάνισης του οχήματος σας, θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας ορισμένους παράγοντες.

Οι διαστάσεις του ελαστικού είναι σε άμεση συνάρτηση με τις διαστάσεις της ζάντας, τόσο με τη διάμετρό της όσο και με την απόσταση μεταξύ των άκρων της ζάντας όπου πατάει το ελαστικό (rim). Το “ταίριασμα” της διάστασης του ελαστικού με τη διάμετρο της ζάντας είναι το εύκολο τμήμα της διαδικασίας, αφού όπως είναι προφανές δεν είναι δυνατόν να αγοράσουμε ελαστικό στο οποίο αναφέρεται ότι είναι κατάλληλο για ζάντα 15 ιντσών και να προσπαθήσουμε να το συνδυάσουμε με ζάντα διαμέτρου 18 ιντσών. Όμως η πραγματική τελική μορφή που θα πάρει το ελαστικό εξαρτάται από το rim της ζάντας. Εάν το rim είναι στενό τότε το ελαστικό θα πιεστεί υπερβολικά με αποτέλεσμα να φουσκώσει πάνω από το κανονικό εκτός ζάντας και οι επιδόσεις του να μειωθούν. Σε αντίθετη περίπτωση όπου το rim είναι αρκετά ευρύ, ελοχεύει ο κίνδυνος να διαλυθεί το ελαστικό σε μεγάλες ταχύτητες. Ένας πρακτικός κανόνας που μπορούμε να ακολουθήσουμε είναι ο εξής:

Τα ελαστικά όπου το προφίλ τους (σε ποσοστό και όχι σε mm) είναι από 50 και πάνω, μπορούν να συνδυαστούν με ζάντες όπου το rim τους είναι 70% του πλάτους του ελαστικού. π.χ. Ελαστικό με διάσταση 255/50R16 (Προφίλ ελαστικού = 50% και Πλάτος ελαστικού = 255mm = 10,04 ίντσες) μπορεί να ταιριάξει με ζάντα με rim (0,7 x 10,04 = 7,028 ⩳ 7) ίντσες.

Τα ελαστικά όπου το προφίλ τους (σε ποσοστό και όχι σε mm) είναι από 45 και κάτω, μπορούν να συνδυαστούν με ζάντες όπου το rim τους είναι 85% του πλάτους του ελαστικού. π.χ. Ελαστικό με διάσταση 255/45R17 ((Προφίλ ελαστικού = 45% και Πλάτος ελαστικού = 255mm = 10,04 ίντσες) μπορεί να ταιριάξει με ζάντα με rim (0,85 x 10,04 = 8,534 ⩳ 8,5) ίντσες.

Ηλικία ελαστικού

Υποστηρίζεται ότι η ημερομηνία παραγωγής ενός ελαστικού (βλ Παράρτημα - Ενότητα Ημερομηνία Παραγωγής Ελαστικού) δεν παίζει ρόλο στις επιδόσεις του με την προϋπόθεση ότι αποθηκεύεται σε σκοτεινό και δροσερό μέρος. Ωστόσο επειδή στη πράξη είναι ιδιαίτερα δύσκολο τα ελαστικά να φυλάσσονται στις ιδανικές συνθήκες, προτείνεται να αποφεύγουμε τα ελαστικά με ηλικία μεγαλύτερη των τριών ετών.

Δείκτης Ταχύτητας

Πολλές φορές δημιουργείται η εντύπωση ότι ένα ελαστικό με υψηλότερο δείκτη ταχύτητας (βλ Παράρτημα - Ενότητα Δείκτης Ταχύτητας) είναι καλύτερο από ένα ελαστικό με χαμηλότερο δείκτη ταχύτητας. Το συμπέρασμα αυτό δεν είναι ορθό διότι τα προαναφερόμενα ελαστικά έχουν σχεδιαστεί για να καλύψουν διαφορετικές ανάγκες. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι το υλικό κατασκευής του ελαστικού με το μεγαλύτερο δείκτη ταχύτητας θα έχει σαν αποτέλεσμα τη διαφορετική συμπεριφορά του, από πλευράς θερμοκρασίας και πρόσφυσης, σε χαμηλή ταχύτητα. Συμπερασματικά δεν υπάρχει λόγος να τοποθετούμε ελαστικά με δείκτη ταχύτητας μεγαλύτερης από του οχήματός μας αφού θα επιβαρυνθούμε οικονομικά χωρίς ιδιαίτερο όφελος.

Δείκτης φορτίου

Τα ελαστικά που θα τοποθετήσουμε στο όχημά μας θα πρέπει να έχουν δείκτη φορτίου τέτοιο ώστε να μπορεί να υποστηριχθεί το μεικτό βάρος του οχήματος. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο δείκτης φορτίου αφορά στο μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος ανά ελαστικό. Συνεπώς για να επιλέξουμε το κατάλληλο δείκτη φορτίου θα πρέπει να διαιρέσουμε το μέγιστο μικτό βάρος του οχήματος δια 4 και το αποτέλεσμα της διαίρεσης να το συγκρίνουμε με τις αντιστοιχίες που παρουσιάζονται στο σχετικό πίνακα (βλ Παράρτημα - Ενότητα Δείκτης Φορτίου). Σε αντίθετη περίπτωση είναι δυνατή η παρουσίαση φαινομένων αστάθειας του οχήματος ακόμα και αστοχίας των ελαστικών.

Ελαστικά ειδικών συνθηκών

Όπως είναι εύκολα αντιληπτό η επιλογή των ελαστικών εμπεριέχει αρκετούς εν γένει συμβιβασμούς, διότι δεν είναι δυνατόν ένα ελαστικό να είναι ταυτόχρονα το πλέον γρήγορο σε αγωνιστική πίστα, να έχει την καλύτερη πρόσφυση στο χιόνι και τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Το ελαστικό που παρουσιάζει υψηλό βαθμό πρόσφυσης σε υψηλές θερμοκρασίες πέλματος, είναι ιδιαίτερα αναποτελεσματικό σε χαμηλές θερμοκρασίες, όπου το πέλμα του γίνεται σκληρό και άκαμπτο. Τα ελαστικά που έχουν σχεδιαστεί να έχουν καλή απόδοση κάτω από κακές οδηγικές συνθήκες (χιονιού ή λάσπης) φέρουν τη σήμανση Μ&S (Mud and Snow) (βλ Παράρτημα - Ενότητα Σήμανση Λάσπης ή Χιονιού). Αν το όχημα δεν κινείται τακτικά σε οδικές οδούς με τα προαναφερόμενα χαρακτηριστικά δεν χρειάζεται να τοποθετήσουμε λάστιχα της κατηγορίας αυτής διότι θα υποστούν μεγαλύτερες φθορές το καλοκαίρι και θα έχουν μειωμένη “αίσθηση”σε σχέση με τα αντίστοιχα ασφάλτινα.

Πιστοποίηση Ελαστικών με πρότυπο Ε.Ε

Προκειμένου να είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι τα ελαστικά μας πληρούν τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναζητούμε την σχετική σήμανση έγκρισης (βλ Παράρτημα - Ενότητα Δείκτης Πιστοποίησης ανά Χώρα ).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - Επεξήγηση Χαρακτηριστικών Ελαστικών

Προκειμένου να κάνουμε μία σωστή και ασφαλή αγορά ελαστικών θα πρέπει να μάθουμε να διαβάζουμε τις πληροφορίες που αναγράφονται σε αυτά.

Μέγεθος Ελαστικού

Το μέγεθος του ελαστικού ακολουθεί σημειολογία του τύπου 205/55 R 16. Ο αριθμός 205 αναφέρεται στο πλάτος του ελαστικού σε mm και ο αριθμός 55 αναφέρεται στο ύψος του πλαϊνού του ελαστικού (προφίλ ελαστικού). Προσοχή ο αριθμός 55 δεν αναφέρεται σε mm αλλά σε ποσοστό επί του πλάτους. Δηλαδή το ελαστικό με την παραπάνω ένδειξη έχει προφίλ ίσο με 205 x 0,55 = 112,75 mm. Το γράμμα R αναφέρεται σε λάστιχο τύπου Radial (σχετίζεται με την αρχιτεκτονική κατασκευής του ελαστικού). Τα λάστιχα τύπου radial επιτρέπουν την αυτόνομη συμπεριφορά του πέλματος και των πλαϊνών τειχών του ελαστικού παρέχοντας πιο άνετη οδηγική συμπεριφορά. O αριθμός 16 περιγράφει τη διάμετρο της κατάλληλης ζάντας σε ίντσες.

Ημερομηνία παραγωγής ελαστικού

Ο τετραψήφιος αριθμός που αναγράφεται στο ελαστικό (δεξιά της σήμανσης DOT), υποδεικνύει την ημερομηνία παραγωγής του ελαστικού. Τα δύο πρώτα ψηφία αναφέρονται στην εβδομάδα παραγωγής και οι δύο τελευταίοι στο έτος παραγωγής. Συγκεκριμένα εάν ένα ελαστικό έχει κωδικό παραγωγής “2207”, τότε το ελαστικό έχει παραχθεί την 22η εβδομάδα του 2007.

Δείκτης φθοράς πέλματος (Treadware Index)

Ο δείκτης φθοράς πέλματος αποτελεί ένα δείκτη της διάρκειας ζωής του πέλματος του ελαστικού. Ο δείκτης λειτουργεί συγκριτικά, δηλαδή ένα λάστιχο το οποίο έχει δείκτη φθοράς πέλματος 100 αναμένεται να έχει μισή διάρκεια ζωής σε σχέση με ένα λάστιχο με δείκτη 200. Βέβαια η πραγματική διάρκεια ζωής του πέλματος του ελαστικού καθορίζεται από πλήθος παραγόντων όπως η επιφάνεια του οδοστρώματος, η οδηγική μας συμπεριφορά, η πίεση των ελαστικών και η ευθυγράμμιση των τροχών.

Ο συγκεκριμένος δείκτης σχετίζεται και με τη σκληρότητα του μίγματος κατασκευής του ελαστικού, αφού όσο πιο χαμηλός είναι ο δείκτης τόσο πιο μαλακό είναι το μείγμα κατασκευής του ελαστικού και αντίστροφα.

Δείκτης πρόσφυσης (Traction Index)

Ο δείκτης πρόσφυσης περιγράφει την ικανότητα πέδησης του ελαστικού σε βρεγμένο οδόστρωμα. Οι τιμές που μπορεί να λάβει ο συγκεκριμένος δείκτης είναι οι ΑΑ, Α, Β και C. Την καλύτερη επίδοση σε πέδηση θα έχει ένα ελαστικό με “ΑΑ” δείκτη πρόσφυσης.

Δείκτης Θερμοκρασίας (Temperature Index)

Ο δείκτης θερμοκρασίας περιγράφει την αντοχή του ελαστικού στην αύξηση της θερμοκρασίας του. Η υψηλή θερμοκρασία έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπαση του υλικού κατασκευής του ελαστικού και τη μείωση της διάρκειας ζωής του ενώ παράλληλα αυξάνεται η πιθανότητα ξαφνικής αστοχίας του ελαστικού (κλατάρισμα). Ο δείκτης θερμοκρασίας μπορεί να έχει ως τιμές τα Α, Β και C. Το ελαστικό με δείκτη θερμοκρασίας Α παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αντοχή στην αύξηση της θερμοκρασίας του.

Δείκτης φθοράς ελαστικού (Tread wear Indicator)

Κάθε ελαστικό έχει ενσωματωμένους δείκτες που μετρούν την φθορά του. Οι δείκτες αυτοί είναι τμήματα ελαστικού εντός του πέλματός του. Στο παρακάτω σχήμα είναι χρωματισμένοι με μπλέ χρώμα. Τα σημεία στα οποία βρίσκονται βρίσκονται οι δείκτες φθοράς υποδεικνείονται απο την ένδειξη TWI στο πλαϊνό μέρος του ελαστικού. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ένδειξη TWI έχει αντικατασταθεί από μία τριγωνική ένδειξη. Όταν το πέλμα του ελαστικού έχει φθαρεί μέχρι το σημείο των δεικτών φθοράς τότε το ελαστικό πρέπει να αντικατασταθεί.

Δείκτης Ταχύτητας

Ο δείκτης ταχύτητάς των ελαστικών υποδηλώνει τη μέγιστη ταχύτητα υπό την οποία τα ελαστικά αναμένεται να λειτουργήσουν σωστά. Ο προαναφερόμενος αριθμός περιγράφεται με ένα γράμμα από το αγγλικό αλφάβητο και η αντιστοιχία σε μέγιστη ταχύτητα παρουσιάζεται στο παρακάτω πίνακα.

Δείκτης Ταχύτητας	Μέγιστη Ταχύτητα (χλμ./ώρα)	Δείκτης Ταχύτητας	Μέγιστη Ταχύτητα (χλμ./ώρα)	Δείκτης Ταχύτητας	Μέγιστη Ταχύτητα (χλμ./ώρα)
A1	5	E	70	S	180
A2	10	F	80	T	190
A3	15	G	90	H	210
A4	20	J	100	V	240
A5	25	K	110	VR	>210
A6	30	L	120	ZR	>240
A7	35	M	130	W	270
A8	40	N	140	Y	300
B	50	P	150
C	60	Q	160
D	65	R	170

Δείκτης φορτίου

Ο δείκτης φορτίου των ελαστικών υποδηλώνει το μέγιστο φορτίο υπό το οποίο τα ελαστικά αναμένεται να λειτουργήσουν σωστά. Ο προαναφερόμενος δείκτης περιγράφεται με έναν ακέραιο αριθμό και η αντιστοιχία σε μέγιστο φορτίο παρουσιάζεται στο παρακάτω πίνακα. Στον πίνακα έχουν συμπεριληφθεί για οικονομία χώρου οι πλέον συνηθισμένοι δείκτες φορτίου. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα μέγιστα κιλά που παρουσιάζονται στο πίνακα αναφέρονται ανά ελαστικό.

Κωδ.	Βάρος kg	Κωδ.	Βάρος kg	Κωδ.	Βάρος kg	Κωδ.	Βάρος kg	Κωδ.	Βάρος kg
50	190	65	290	80	450	95	690	110	1060
51	195	66	300	81	462	96	710	111	1090
52	200	67	307	82	475	97	730	112	1120
53	206	68	315	83	487	98	750	113	1150
54	212	69	325	84	500	99	775	114	1180
55	218	70	335	85	515	100	800	115	1215
56	224	71	345	86	530	101	825	116	1250
57	230	72	355	87	545	102	850	117	1285
58	236	73	365	88	560	103	875	118	1320
59	243	74	375	89	580	104	900	119	1360
60	250	75	387	90	600	105	925	120	1400
61	257	76	400	91	615	106	950	121	1450
62	265	77	412	92	630	107	975	122	1500
63	272	78	425	93	650	108	1000	123	1550
64	280	79	437	94	670	109	1030	124	1600

Σήμανση λάσπης ή χιονιού

Τα ελαστικά που έχουν τη σήμανση Μ&S είναι κατάλληλα για οδήγηση σε οδόστρωμα με λάσπη ή χιόνι. Προκειμένου ένα ελαστικό να φέρει τη σήμανση M&S θα πρέπει να πληροί ορισμένες γεωμετρικές απαιτήσεις. Συγκεκριμένα το ελαστικό πρέπει να έχει μία σειρά από αρκετά μεγάλα αυλάκια τα οποία να ξεκινούν από την άκρη του πέλματος και να εκτείνονται προς το κέντρο του ελαστικού. Συγκεκριμένα το 25% της επιφάνειας του ελαστικού πρέπει να έχει αυλακώσεις. Με το αραιό αυτό πέλμα επιτυγχάνεται η ευκολότερη απομάκρυνση του χιονιού και της λάσπης. Σε αρκετές περιπτώσεις ελαστικών της κατηγορίας αυτής, ο σχεδιασμός του πέλματος συνδυάζεται με διαφορετική σύνθεση γόμας έτσι ώστε να επιτευχθούν καλύτερες επιδόσεις.

Δείκτης πιστοποίησης ανά χώρα

Τα ελαστικά που διατίθενται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται στο σύστημα προδιαγραφών ECE Regulation 30. Η πιστοποίηση του ελέγχου συμμόρφωσης με το προαναφερόμενο πρότυπο αναγράφεται στο ελαστικό με ένα “E”. Το γράμμα Ε συνοδεύεται από ένα μονοψήφιο ή διψήφιο αριθμό που σχετίζεται με την χώρα στη οποία έλαβε χώρα ο έλεγχος π.χ. η ένδειξη Ε3 σημαίνει ότι η χώρα ελέγχου του ελαστικού είναι η Ιταλία. Ο αριθμός που ακολουθεί το Ε3 είναι ο αριθμός έγκρισης. Στο παρακάτω πίνακα παρατίθενται οι κωδικοποιήσεις κάθε χώρας.

Κωδικός ECE	Χώρα πιστοποίησης	Κωδικός ECE	Χώρα πιστοποίησης	Κωδικός ECE	Χώρα πιστοποίησης
1	Γερμανία	20	Πολωνία	39	Αζερμπαϊτζάν
2	Γαλλία	21	Πορτογαλία	40	Fyrom
3	Ιταλία	22	Ρωσία	41	-
4	Ολλανδία	23	Ελλάδα	42	-
5	Σουηδία	24	Ιρλανδία	43	Ιαπωνία
6	Βέλγιο	25	Κροατία	44	-
7	Ουγγαρία	26	Σλοβενία	45	Αυστραλία
8	Τσεχία	27	Σλοβακία	46	Ουκρανία
9	Ισπανία	28	Λευκορωσία	47	Νότιος Αφρική
10	Σερβία	29	Εσθονία	48	Νέα Ζηλανδία
11	Ηνωμένο Βασίλειο	30	-	49	Κύπρος
12	Αυστρία	31	Βοσνία & Ερζεγοβίνη	50	Μάλτα
13	Λουξεμβούργο	32	Λετονία	51	Κορέα
14	Ελβετία	33	-	52	Μαλαισία
15	-	34	Βουλγαρία	53	Ταυλάνδη
16	Νορβηγία	35	-	54	-
17	Φινλανδία	36	Λιθουανία	55	-
18	Δανία	37	Τουρκία	56	Μαυροβούνιο
19	Ρουμανία www.skroutz.gr