Πέμπτη 31 Αυγούστου 2023

Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού

Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στο θέμα, θεωρώντας το ως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας μας – ειδικά όταν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των αναγκών του τουρισμού εισάγεται, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το εμπορικό μας έλλειμμα (εκτός του ότι οι τουρίστες έρχονται με τα δικά τους αεροπλάνα, προσγειώνονται στα δικά τους αεροδρόμια, κοιμούνται στα δικά τους ξενοδοχεία, η μερίδα του λέοντος στα ξενοδοχεία μας οδηγείται σε εταιρίες τύπου TUI κλπ.).

Με δεδομένο δε το ότι, η άμεση και έμμεση συμμετοχή του τουρισμού στο ΑΕΠ μας υπολογίζεται στο 25%, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος το 2019 ήταν στο 10,3%, καταλαβαίνει κανείς πόσο μεγάλη και επικίνδυνη είναι η εξάρτηση μας από τον κλάδο – ο οποίος στηρίζεται επί πλέον σε μη επαρκείς υποδομές, σε μία άναρχη δόμηση κοκ. Έχει δε εξελιχθεί σε γάγγραινα το AirBnb - όσον αφορά το ύψος των ενοικίων για τους Έλληνες, καθώς επίσης τα υπόλοιπα προβλήματα που προκαλεί.
Στα πλαίσια αυτά, βρήκαμε πολύ ενδιαφέρουσα τη σύγκριση του τουρισμού σήμερα, με τη μονοκαλλιέργεια της σταφίδας εκ μέρους ενός αρθρογράφου, τη δεκαετία του 1870 – σύμφωνα με τον οποίο όταν τα γαλλικά αμπέλια προσβλήθηκαν από φυλλοξήρα του 1878, υπήρξε ραγδαία αύξηση της ζήτησης της ελληνικής σταφίδας και της τιμής της.
Το γεγονός αυτό οδήγησε τους αγρότες να επενδύουν αποκλειστικά στην καλλιέργεια σταφίδας, αφού έτσι εξασφάλιζαν μεγάλα κέρδη – όπου όμως, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1890 οι Γάλλοι έλυσαν το πρόβλημα τους και η ελληνική παραγωγή είχε εκτιναχθεί, ένα μεγάλο μέρος της σταφίδας έμεινε αδιάθετο και οι τιμές της κατέρρευσαν.
Στη συνέχεια, οι αγρότες ζήτησαν την προστασία του κράτους για την αντιμετώπιση της κρίσης (όπως άλλωστε το 2020 ο τουρισμός), το κράτος έκανε ότι μπορούσε χωρίς αποτέλεσμα, υπήρξαν κοινωνικές αναταραχές και αργότερα η χρεοκοπία της χώρας – ενώ το πρόβλημα λύθηκε τελικά με τη μετανάστευση ενός μεγάλου αριθμού σταφιδοπαραγωγών στις ΗΠΑ.
Συμπερασματικά λοιπόν, θα έπρεπε ως κράτος να μην κάνουμε τα ίδια λάθη με το παρελθόν – προωθώντας την εγχώρια παραγωγή, με τις ανάλογες επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση και στη βιομηχανία, καθώς επίσης συνδέοντας την με τον τουρισμό.
Εν τούτοις, κάνουμε ακριβώς τα ίδια και χειρότερα - στηρίζοντας την ανάπτυξη της οικονομίας μας στον τουρισμό και στην παραοικονομία που τον συνοδεύει, στο real estate, καθώς επίσης στο ξεπούλημα τόσο της δημόσιας, όσο και της ιδιωτικής μας περιουσίας. Επομένως τα αποτελέσματα δεν πρόκειται να είναι διαφορετικά, από αυτά της μονοκαλλιέργειας της σταφίδας - όταν για οποιονδήποτε λόγο ο τουρισμός, ο οποίος είναι προκυκλικός και εντάσεως κεφαλαίου, υποχωρήσει απότομα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: