Τρίτη 2 Νοεμβρίου 2010

Σπάμε τα ρεκόρ ανεργίας, ύφεσης και πληθωρισμού

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΑΔΔΑ kada@enet.gr

ΔΥΟ ΠΟΛΥ δύσκολα χρόνια περιμένουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.


Ακόμη και αν η κυβέρνηση καταφέρει να πετύχει στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της σπατάλης, η οικονομία θα υποστεί σοκ που δύσκολα είναι ήδη ανεκτό, μετά τα πρώτα πακτωλό μέτρα ύψους 25 δισ. ευρώ που ελήφθησαν φέτος.

*Ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει για την «προσαρμογή» είναι μακρύς. Τα νέα στοιχεία της Eurostat ανέβασαν το έλλειμμα του 2009 στο 15,4% του ΑΕΠ και το χρέος στο 126,8% του ΑΕΠ. Και στις δύο περιπτώσεις τα ποσά είναι τα υψηλότερα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δίνοντας μόνο ένα πρώτο στίγμα της πολυετούς προσπάθειας που θα καταβάλλουν πολίτες και επιχειρήσεις επιβαρυνόμενοι συνεχώς με νέα μέτρα.

Είναι ενδεικτικό της κατάστασης της χώρας ότι το χρέος αναμένεται να ανέβει έως το 160% του ΑΕΠ το 2013. Δηλαδή, υποχρεώνει την Ελλάδα σε δεκαετίες λιτότητας...

*Η λιτότητα φέρνει ύφεση, η οποία από μόνη της κάνει τα μέτρα να μην αποδίδουν, καθώς ο κόσμος δεν έχει εισοδήματα για να πληρώσει φόρους και να φέρει έσοδα. Η ύφεση έφτασε στο 4,5% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2010 και είναι η μεγαλύτερη με διαφορά πανευρωπαϊκά. Η Ε.Ε. ανακάμπτει πλέον με ρυθμό 2,1%.

Ο γολγοθάς συνεχίζεται: Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι μπορεί να πλήξει τη χώρα ύφεση ακόμη και άνω του 5,5% (δ' τρίμηνο του 2010) καθιστώντας για πολλούς αμφίβολο το κατά πόσο μπορεί το 2011 το ΑΕΠ να περιοριστεί «μόνο» κατά 3%...

*Η ύφεση φέρνει ανεργία, που τώρα αρχίζει να φαίνεται. Τον Αύγουστο του 2010 (η ΕΛΣΤΑΤ καθυστερεί ακόμη την έκδοση στοιχείων) σκαρφάλωσε στο 12,2%, στο τέταρτο υψηλότερο ποσοστό ανά την Ε.Ε., μετά την Ιρλανδία, την Ισπανία και τη Σλοβακία. Ομως αναμένεται έως το 2013 να εκτοξευθεί έως το 14,8% του εργατικού δυναμικού, πάντα σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις.

Στην πράξη θα είναι πολύ πιο μεγάλη αν συνυπολογίσει κανείς τα δισεκατομμύρια ευρώ που θα δοθούν σε προγράμματα του ΟΑΕΔ, τα οποία «κρύβουν» τον αριθμό των ανέργων (γιατί αφαιρούνται από τις επίσημες στατιστικές), αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα.

*Η ανεργία, μαζί με τις παρεμβάσεις του κράτους προκαλεί καθίζηση των μισθών: κατά 8% στο σύνολο της οικονομίας, τη στιγμή που σχεδόν σε όλα τα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε., ύστερα από μία διετία στασιμότητας -λόγω της κρίσης- αυξήθηκαν και πάλι οι απολαβές. Η μισθολογική σύγκλιση γίνεται όνειρο και οι απολαβές του έλληνα εργαζόμενου μένουν στο 60% του κοινοτικού μέσου όρου. Αν μάλιστα «περάσει» και η θέση της τρόικας για κατάλυση των κλαδικών συμβάσεων ακόμη και κάτω από τη συλλογική σύμβαση, τότε οι μέρες που έρχονται μπορεί να είναι χειρότερες.

*Το εισόδημα του πολίτη απομυζάται πιο πολύ από την ακρίβεια, η οποία λόγω των έμμεσων φόρων αλλά και του αδύναμου θεσμικού πλαισίου προάσπισης του ανταγωνισμού, το οποίο δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή, λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις: ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο έφτασε στο 5,2%, στα υψηλότερα επίπεδα μεταξύ των κρατών της Ε.Ε.

Τα μέτρα φέρνουν τα επόμενα πλήγματα στην ανάπτυξη


Σπιράλ βαθιάς ύφεσης προκαλούν τα μέτρα του προϋπολογισμού του 2010, αλλά και οι τεράστιες καθυστερήσεις δεκάδων πρωτοβουλιών για την τόνωση της οικονομίας που θα μπορούσαν να είχαν δώσει φέτος χείρα βοηθείας στις επιχειρήσεις που στενάζουν και στους εργαζόμενους που βλέπουν ο ένας μετά τον άλλον την πόρτα της ανεργίας.

Η κυβέρνηση την προηγούμενη Πέμπτη ανακοίνωσε έναν προϋπολογισμό πρωτόγνωρης λιτότητας. Θεσπίζει μέτρα αξίας 14,33 δισ. ευρώ ώσ τε να μειωθεί το έλλειμμα κατά 4,9 δισ. ευρώ (5,2 δισ. ευρώ μαζί με ένα μαξιλάρι που κρατά για ασφάλεια η κυβέρνηση).

Τα πιο πολλά μέτρα προέρχονται από την πλευρά των εσόδων. Κοστολογούνται 7,8 δισ. ευρώ αλλά υπολογίζεται ότι θα μειώσουν το έλλειμμα μόνο κατά 4,1 δισ. ευρώ λόγω της κρίσης που περιορίζει τα έσοδα και της φοροδιαφυγής. Θεσπίζονται περικοπές δαπανών 6,5 δισ. ευρώ που απλώς θα περιορίσουν οριακά τις πληρωμές του Δημοσίου λόγω της σπατάλης που είναι παρούσα, αλλά και υψηλών τόκων πληρωμής του χρέους.

Η κυβέρνηση παρουσίασε τον προϋπολογισμό ως ένα εγχείρημα δύσκολο. Φιλόδοξο αλλά αναγκαίο για να ξεπεραστεί η κρίση. Ωστόσο, δεν δικαιολόγησε γιατί δεκάδες παρεμβάσεις που μπορεί να έδιναν «ανάσα» στην οικονομία μεταφέρθηκαν για το 2011.

Πρόκειται για παρεμβάσεις που περιέχονται στο μνημόνιο. Η διαφορά τους από τα υπόλοιπα εισπρακτικά μέτρα είναι στη δυσκολία εφαρμογής: απαιτούν μεταρρυθμίσεις και όχι μία διάταξη που κόβει μισθούς, συντάξεις και επιδόματα αυξάνει τους φόρους.

Περικοπή κονδυλίων

Το πρώτο «πλήγμα» στην ανάπτυξη δόθηκε από το υπουργείο Οικονομικών: η απόκλιση στα έσοδα έφερε την 4η μέσα σε έναν χρόνο περικοπή στα επενδυτικά κονδύλια του κράτους. Το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων υποχώρησε στα 8,5 δισ. ευρώ για το 2010 και το 2011, στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα ως αναλογία του ΑΕΠ από τη δεκαετία του 1990.

Το επόμενο πλήγμα το έφεραν τα υπόλοιπα αρμόδια υπουργεία με την αδυναμία τους να ολοκληρώσουν κρίσιμες παρεμβάσεις. Στην εισηγητική έκθεση δίδεται η υπόσχεση 10 από αυτά να ολοκληρωθούν τον τελευταίο μήνα του 2010 (άγνωστο πώς θα περάσουν τόσοι νόμοι από υπουργικά συμβούλια και από τη Βουλή).

Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για την αναμόρφωση της φορολογικής διοίκησης, τις φοροδίκες εξπρές, την απλούστερη αδειοδότηση των τεχνικών επαγγελμάτων, τον νέο επενδυτικό νόμο (άλλαξε ξανά όνομα από αναπτυξιακός), το θεσμικό πλαίσιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, το σχέδιο προώθησης εξωστρέφειας, την πλατφόρμα νεανικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και την εξειδίκευση του σχεδίου αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.

Για το 2011 μεταφέρονται με στόχο «τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος» η εφαρμογή του νόμου ίδρυσης των επιχειρήσεων σε μία ημέρα (ψηφίστηκε τον Ιούνιο) και η ολοκλήρωση του Γενικού Μητρώου Επιχειρήσεων (έληξε 17 Οκτωβρίου η προθεσμία), η ταχύτερη αδειοδότηση εταιρειών, ο εκσυγχρονισμός των βιομηχανικών περιοχών, η άρση εμποδίων σε συγχωνεύσεις και εξαγορές κ.ά.

Δ. ΚΑΔΔΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: