Άντε να πουλήσουμε μια χώρα, να μιλήσουμε για ένα όνομα

Πριν από μερικές ώρες η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, λόγω της συμφωνίας με την ΠΓΔΜ για το «Μακεδονικό». Η συζήτηση της πρότασης ξεκίνησε αμέσως μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου που επικυρώνει το «τέταρτο μνημόνιο» και τις δεσμεύσεις της χώρας μέχρι το 2022, αλλά και πιο μετά.

Ο συμβολισμός αυτός, σε συνδυασμό και με τη δημόσια συζήτηση των τελευταίων ημερών, είναι τουλάχιστον ενοχλητικός.
Κανείς φυσικά δεν θα περίμενε από την αξιωματική αντιπολίτευση, ειδικά αυτήν του Κυριάκου Μητσοτάκη, να κάνει ανάλογη κίνηση για την οικονομία. Άλλωστε, τα μέτρα που ψηφίστηκαν σήμερα είναι πολύ βολικά για μία επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ. Θα τα εφαρμόσει κανονικά κι αδιαμαρτύρητα, με το επιχείρημα της «συνέχειας του κράτους», ρίχνοντας τα στους προηγούμενους.
Η χρονική συγκυρία όμως, το πολιτικό μήνυμα «ψηφίστε αυτά και μετά να σας ρίξουμε», καταδεικνύουν μία στρεβλή (σκόπιμα για πολλούς) ιεράρχηση των ζητημάτων που ταλανίζουν και θα συνεχίσουν να ταλανίζουν για πολλά χρόνια ακόμα την ελληνική κοινωνία. Δυστυχώς βέβαια, η ιεράρχηση αντικατοπτρίζεται και στο μέγεθος των αντιδράσεων στην κοινωνία για τη συμφωνία στο «Μακεδονικό», αντιδράσεις δυσανάλογης έντασης σε σχέση με αυτές απέναντι στα μνημονιακά μέτρα που έχει περάσει η σημερινή κυβέρνηση.

Στο Μεσοπρόθεσμο λοιπόν, η ελληνική κυβέρνηση επαναλαμβάνει την δέσμευσή της για πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον 3,5%, στοχεύοντας μάλιστα σε ακόμη μεγαλύτερα. Αναβάλλει ουσιαστικά για έναν χρόνο την εφαρμογή των υποτιθέμενων «αντιμέτρων», που ήταν το κεντρικό επιχείρημα της πέρσι, όταν ψήφιζε για πρώτη φορά τα μέτρα του 2019 και του 2020 (πλέον ο στόχος για x αντίμετρα το 2018 πηγαίνει το 2019 και ούτω καθεξής).
 Βάζει ενέχυρο (ή εγγύηση όπως προτιμάει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος) για την αποπληρωμή 25 δισ. του χρέους την περιουσία του Υπερταμείου, δηλαδή τα κέρδη από τη δημόσια περιουσία). Επιβεβαιώνει τη νέα περικοπή των συντάξεων τον Γενάρη του 2019 και την νέα μείωση του αφορολογήτου το 2020. Για όλα αυτά όμως, όπως και για ό,τι ψηφίστηκε μετά το 2015, οι κοινωνικές αντιδράσεις ή έστω το ενδιαφέρον για ενημέρωση και η συζήτηση γύρω από ζητήματα που θα καταδυναστεύουν τις ζωές μας για χρόνια είναι μηδαμινές.

Το ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε μόνο για το «Μακεδονικό». Επί μήνες η ελληνική κοινωνία ασχολείται με τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες βρέθηκαν στους δρόμους τον Φεβρουάριο γιατί «η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική». Επί μήνες γίνεται συζήτηση στην κοινωνία για μια σειρά από επιμέρους ζητήματα. Μακεδονία ή όχι; Severna ή Nova; Τι είναι το Ίλιντεν; Τι έγινε στον ΟΗΕ το 1977; Τι έκανε το Καραμανλής το 2008;

Είναι απαραίτητη εδώ μια διευκρίνιση. Το θέμα δεν είναι αν το «Μακεδονικό» είναι σημαντικό ζήτημα ή όχι. Είναι πολύ λογικό, ανάλογα με τις πεποιθήσεις του καθενός, κάποιους να ενδιαφέρει περισσότερο και κάποιους λιγότερο (άλλωστε για τα των διαπραγματεύσεων έχουμε αναφερθεί εδώ, εδώ και εδώ). Το ζήτημα είναι όμως το πώς όλη αυτή η συζήτηση εξελίσσεται σε μια περίοδο κατά τα άλλα καθολικής και εξαιρετικά επιβλαβούς απάθειας. Σε μια περίοδο μάλιστα που η σημερινή κυβέρνηση, όχι μόνο εκτέλεσε κατά γράμμα το τρίτο μνημόνιο, αλλά έχει υπογράψει και δεσμευτεί σε ένα «τέταρτο», χωρίς χρηματοδότηση, απλώς με προσυμφωνημένη λιτότητα τουλάχιστον μέχρι το 2022 (και με μια μικρή χαλάρωσή της την περίοδο 2022-2060). Μια κυβέρνηση που μετέφερε τη δημόσια περιουσία για 99 χρόνια σε ένα ελεγχόμενο από τους δανειστές Υπερταμείο, που θα ενημερώνει τον ESM για κάθε του κίνηση, που προνομοθέτησε μέτρα που θα ισχύσουν μετά τη θητεία της, που νομοθέτησε τον αυτοματο «κόφτη» δαπανών, που αποδέχτηκε τον στόχο των 120.000 πλειστηριασμών μέχρι το 2021 και πολλά κόμα.

Συζητάμε για παράδειγμα, καλώς ή κακώς, τον περίφημο «αλυτρωτισμό των Σκοπίων» και το «τι θα γίνει αν αυτός χρησιμοποιηθεί εναντίον μας σε κάποια χρόνια». Αλήθεια για το τι σημαίνει σκληρή λιτότητα, ουσιαστικά για πάντα, συζητήσαμε ποτέ σοβαρά μετά το 2015; Για την εκποίηση δημόσιας περιουσίας για χάρη των πολυεθνικών; Πριν «πουληθεί το όνομα» ξέρετε, στη Θεσσαλονίκη π.χ. πουλήθηκε ένα λιμάνι και ένα αεροδρόμιο, με επαχθείς όρους. 
Για το πώς ένας άνθρωπος θα μπορεί να ζήσει (όχι να επιβιώσει απλά) με μισθούς 600 ευρώ, αν έχει καταφέρει να φτάσει σε αυτό το σημείο; Για το πώς θα μπορέσουν οι πολίτες να σχεδιάσουν τις ζωές τους με ορίζοντα μεγαλύτερο από τον επόμενο μήνα; Οι συνθήκες που θα ορίζουν πολλά από τα παραπάνω αποφασίστηκαν τα τελευταία τρία χρόνια. Τα μνημόνια, θεωρητικά, είχαν ημερομηνία λήξης. Το μεταμνημονιακό καθεστώς θα ισχύει για μερικές δεκαετίες. Ως εκ τούτου, όλη αυτή η ζωηράδα για το «Μακεδονικό» (ανεξάρτητα ξανά της σημασίας του και των λεπτομερειών της συμφωνίας) δεν γίνεται να μην προκαλεί απορία και θλίψη, καθώς πλέον όλα τα υπόλοιπα μοιάζουν να θεωρούνται θέσφατα, αναπόφευκτα.

Υπάρχει ένα παλιό σύνθημα που λέει ότι «όσο περισσότερο σου κλέβουν τη ζωή, τόσο σε ντοπάρουν με έθνος και φυλή». Δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη εφαρμογή απ’ ό,τι σήμερα. Το μεσημέρι συνέβη το ένα, το απόγευμα ακολουθεί το δεύτερο. Μια συζήτηση παραπλανητική από κάθε άποψη, βολική για πολλές πλευρές, υποκριτική εν μέρει, αδιάφορη και ανούσια στον πυρήνα της, με κίνδυνο παράλληλα να καταστεί εξαιρετικά βλαπτική (οι έμποροι πατριωτισμού γελούν ήδη χαιρέκακα). Μπορούμε να συζητήσουμε πολλά για το «Μακεδονικό».
 Για τις λεπτομέρειες της συμφωνίας και της διαπραγμάτευσης, την «εθνική γραμμή», τις έξωθεν πιέσεις, το αν συνιστά νίκη ή ήττα, την αξία ή μη της επίλυσης ενός «εθνικού θέματος». Όλα έχουν μια κάποια, πολυποίκιλη αξία. Μπορούμε όμως, παράλληλα έστω, να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και να κοιτάμε γύρω μας. Και, σίγουρα πιο έντονα, να θυμόμαστε ότι περισσότερη σημασία από το πώς θα ονομαστεί η ΠΓΔΜ, έχει το πώς θα ονομάσουμε τις ζωές μας.
του Θάνου Καμήλαλη
thepressproject.gr