Τρεις «ταχύτητες» δικαιούχων για ρύθμιση των τραπεζικών τους χρεών δημιουργούνται από το 2013, οπότε αναμένεται να τεθεί σε ισχύ ο νέος τρόπος τακτοποίησης ενυπόθηκων δανείων. Οι επιλογές των νοικοκυριών.
Με την προωθούμενη νομοθετική παρέμβαση για τη ρύθμιση των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων με εγγύηση και ακινήτου και για τη βελτίωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αυξάνεται ο βαθμός προστασίας των δανειοληπτών.
Επιπρόσθετα, δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η επέκταση έως και το τέλος του 2013 του καθεστώτος αναστολής των πλειστηριασμών α΄ κατοικίας για χρέη έως 200.000 ευρώ.
Τρεις τρόποι ρύθμισης
Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι το νέο πλαίσιο διακανονισμών θα βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή από τον ερχόμενο Ιανουάριο, παρά τις αρκετές εκκρεμότητες που μένει να διευθετηθούν.
Μετά την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος, οι δανειολήπτες θα έχουν τη δυνατότητα ρύθμισης των χρεών τους με τρεις τρόπους, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Συγκεκριμένα:
1) Νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα
Δικαιούχοι της ρύθμισης είναι όσα νοικοκυριά έχουν λάβει στεγαστικό ή καταναλωτικό δάνειο με προσημείωση ακινήτου και πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Α) Το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα δεν ξεπερνά τις 25.000 ευρώ
Β) Το εισόδημά τους έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 35% από την 1/1/2010
Γ) Η αντικειμενική αξία του προσημειωμένου ακινήτου δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ
Από την άλλη πλευρά, οι άνεργοι, οι πολύτεκνοι και γενικότερα οι ευπαθείς ομάδες θα μπορούν να εντάσσονται στη ρύθμιση χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Μοναδικός περιορισμός θα υπόκειται στο ύψος της αντικειμενικής αξίας του προσημειωμένου ακινήτου, που δε θα πρέπει να ξεπερνά τις 200.000 ευρώ.
Πώς θα γίνεται η ρύθμιση
Οι βασικοί όροι της διευθέτησης είναι οι εξής:
• Παρέχεται περίοδος χάριτος 4 ετών με αντίστοιχη επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου
• Σε αυτήν την περίοδο το επιτόκιο θα ανέρχεται σε 1,5%
• Η μηνιαία δόση δε θα ξεπερνά το 30% του εισοδήματος με την καταβολή μέρους ή του συνόλου των τόκων
• Σε περίπτωση μηδενικών εισοδημάτων θα υπάρχει η δυνατότητα αναστολής κάθε πληρωμής (μηδενική δόση)
• Τα παραπάνω κριτήρια θα ελεγχθούν δύο χρόνια μετά την υπαγωγή στη ρύθμιση
• Μετά την περίοδο της ρύθμισης επανέρχονται οι αρχικοί όροι του δανείου
Με βάση την πρόταση της κυβέρνησης που έχουν στα χέρια τους οι τραπεζίτες, εκτιμάται ότι περίπου το 15% - 20% των στεγαστικών δανείων καλύπτει τις παραπάνω προϋποθέσεις και θα ρυθμιστεί με αυτόν τον τρόπο.
2) Νοικοκυριά με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ
Για όσα νοικοκυριά δεν εμπίπτουν στα παραπάνω κριτήρια, δηλαδή έχουν εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ ή οι απώλειες που έχουν υποστεί είναι μικρότερες του 35% ή έχουν λάβει καταναλωτικά δάνεια χωρίς την παροχή εξασφαλίσεων, οι τράπεζες θα κάνουν προσωποποιημένες ρυθμίσεις.
Οι διευθετήσεις αυτές δε σημαίνει κατ΄ ανάγκη ότι θα είναι και χειρότερες από το νέο τρόπο ρύθμισης χρεών που αναλύθηκε παραπάνω.
Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα μπορεί να μειώσει τις μηνιαίες δόσεις με τους εξής τρόπους:
• Με την παροχή έντοκης περιόδου χάριτος κατά τη διάρκεια της οποίας θα καταβάλλεται μόνο τόκους
• Με την επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου. Όσο πιο μεγάλη είναι η διάρκεια, τόσο μικρότερη η μηνιαία δόση.
• Με την αναστολή πληρωμής των δόσεων για ένα χρονικό διάστημα, που μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 2 έτη
3) Νοικοκυριά με μεγάλα χρέη και περιουσία μόνο την α΄ κατοικία
Τα νοικοκυριά που δεν έχουν άλλη περιουσία πέραν της α΄ κατοικίας και τα εισοδήματά τους είναι δυσανάλογα μικρά σε σχέση με τα συσσωρευμένα χρέη τους, έχουν λόγο να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.
Τη διαδικασία αυτή μπορείτε να την κινήσετε είτε μόνοι σας ή με τη βοήθεια δικηγόρου και καταναλωτικών οργανώσεων.
Στην αίτηση που θα κατατεθεί θα πρέπει να αναφέρετε την οικογενειακή κατάσταση περιουσίας και εισοδημάτων, τις απαιτήσεις που έχουν από εσάς οι τράπεζες και ένα σχέδιο διευθέτησης οφειλών.
Μετά την υποβολή της αίτησης υπάρχει το ενδεχόμενο τελικώς να τα βρείτε με τις τράπεζες, πριν βγει η απόφαση του δικαστηρίου.
Ο συμβιβασμός επιτυγχάνεται με συμφωνία πιστωτών με απαιτήσεις άνω του 51% των συνολικών οφειλών. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τις τράπεζες, την απόφαση για τη ρύθμιση των οφειλών θα λάβει ο δικαστής.
Η ελάφρυνση
Συγκεκριμένα, το Ειρηνοδικείο μετά τον έλεγχο όλων των στοιχείων και εφόσον κρίνει ότι δεν επαρκούν τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα του οφειλέτη για την αποπληρωμή των χρεών, προχωρά στη ρύθμιση των οφειλών.
Με βάση τη νομοθεσία, ο Ειρηνοδίκης μπορεί να διαγράψει μέρος του χρέους και να δώσει τη δυνατότητα εξόφλησης του υπολοίπου, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 85% της εμπορικής αξίας της α΄ κατοικίας, σε ένα διάστημα έως και 20 έτη, με χαμηλό επιτόκιο.
Επιπλέον, μπορεί να παρασχεθεί περίοδος χάριτος έως και 4 έτη. Εξάλλου, εάν δεν υπάρχει περιουσία, το ύψος των μηνιαίων καταβολών καθορίζεται από το δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματα του οφειλέτη, τη δυνατότητα συνεισφοράς του συζύγου και σταθμίζοντας αυτά με τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογενείας του.
Σε αυτές τις περιπτώσεις εφόσον παρέλθουν τα τέσσερα έτη και έχει τηρήσει ο οφειλέτης τις υποχρεώσεις του, επέρχεται απαλλαγή από το υπόλοιπο των χρεών.
Πότε διαγράφεται πλήρως μία οφειλή
Για να σβηστεί ένα χρέος προς τράπεζες στο σύνολό του θα πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Ο δανειολήπτης να μην έχει ακίνητη περιουσία πέραν της α΄ κατοικίας
- Ο δανειολήπτης να μην έχει εισοδήματα και να μην υπάρχει προοπτική να αποκτήσει στο μέλλον
Εάν ισχύουν αυτά, το δικαστήριο μπορεί να λάβει μία εκ των δύο ακόλουθων αποφάσεων:
• Να απαλλάξει οριστικά από την οφειλή το δανειολήπτη, εκτιμώντας ότι δεν πρόκειται να βρει εργασία τα επόμενα χρόνια να αποπληρώσει την οφειλή του
• Να του δώσει μία περίοδο χάριτος διάρκειας 4 ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας θα τον επανελέγξει κάποια στιγμή για να διαπιστώσει εάν εξακολουθεί να βρίσκεται στην ίδια κατάσταση και να εκδώσει κατόπιν την οριστική απόφαση.
Σημειώνεται ότι αυτός ο επανέλεγχος δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί τους πρώτους 6 μήνες μετά την έκδοση της πρώτης απόφασης.
Εάν παρέλθουν τέσσερα χρόνια από την πρώτη απόφαση και η εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη παραμένουν οι ίδιες, η οφειλή διαγράφεται ακόμη και στο 100%.
Δε συμφέρει πάντα η προσφυγή στο δικαστήριο
Σημειώνεται πάντως ότι η προσφυγή στο δικαστήριο δε συμφέρει σε όλες τις περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, εάν ο δανειολήπτης διαθέτει μεγάλη ακίνητη και κινητή περιουσία, το δικαστήριο θα διατάξει τη χρησιμοποίησή της για την αποπληρωμή των οφειλών.
Ο δανειολήπτης καθ΄ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας έχει καθήκον ειλικρινούς δήλωσης τόσο των περιουσιακών του στοιχείων όσο και των εισοδημάτων του.
Η παράβαση αυτής της υποχρέωσης συνεπάγεται την απόρριψη του αιτήματος ρύθμισης των οφειλών με απαλλαγή.
Ιδιαίτερη είναι η αντιμετώπιση εφόσον υπάρχει ρευστοποιήσιμη περιουσία, η εκποίηση της οποίας κρίνεται απαραίτητη για την ικανοποίηση των πιστωτών.
Σε αυτή τη περίπτωση ορίζεται εκκαθαριστής, έργο του οποίου θα είναι η εκποίηση της περιουσίας και η σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών.
Με την προωθούμενη νομοθετική παρέμβαση για τη ρύθμιση των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων με εγγύηση και ακινήτου και για τη βελτίωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αυξάνεται ο βαθμός προστασίας των δανειοληπτών.
Επιπρόσθετα, δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η επέκταση έως και το τέλος του 2013 του καθεστώτος αναστολής των πλειστηριασμών α΄ κατοικίας για χρέη έως 200.000 ευρώ.
Τρεις τρόποι ρύθμισης
Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι το νέο πλαίσιο διακανονισμών θα βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή από τον ερχόμενο Ιανουάριο, παρά τις αρκετές εκκρεμότητες που μένει να διευθετηθούν.
Μετά την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος, οι δανειολήπτες θα έχουν τη δυνατότητα ρύθμισης των χρεών τους με τρεις τρόπους, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Συγκεκριμένα:
1) Νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα
Δικαιούχοι της ρύθμισης είναι όσα νοικοκυριά έχουν λάβει στεγαστικό ή καταναλωτικό δάνειο με προσημείωση ακινήτου και πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Α) Το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα δεν ξεπερνά τις 25.000 ευρώ
Β) Το εισόδημά τους έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 35% από την 1/1/2010
Γ) Η αντικειμενική αξία του προσημειωμένου ακινήτου δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ
Από την άλλη πλευρά, οι άνεργοι, οι πολύτεκνοι και γενικότερα οι ευπαθείς ομάδες θα μπορούν να εντάσσονται στη ρύθμιση χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Μοναδικός περιορισμός θα υπόκειται στο ύψος της αντικειμενικής αξίας του προσημειωμένου ακινήτου, που δε θα πρέπει να ξεπερνά τις 200.000 ευρώ.
Πώς θα γίνεται η ρύθμιση
Οι βασικοί όροι της διευθέτησης είναι οι εξής:
• Παρέχεται περίοδος χάριτος 4 ετών με αντίστοιχη επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου
• Σε αυτήν την περίοδο το επιτόκιο θα ανέρχεται σε 1,5%
• Η μηνιαία δόση δε θα ξεπερνά το 30% του εισοδήματος με την καταβολή μέρους ή του συνόλου των τόκων
• Σε περίπτωση μηδενικών εισοδημάτων θα υπάρχει η δυνατότητα αναστολής κάθε πληρωμής (μηδενική δόση)
• Τα παραπάνω κριτήρια θα ελεγχθούν δύο χρόνια μετά την υπαγωγή στη ρύθμιση
• Μετά την περίοδο της ρύθμισης επανέρχονται οι αρχικοί όροι του δανείου
Με βάση την πρόταση της κυβέρνησης που έχουν στα χέρια τους οι τραπεζίτες, εκτιμάται ότι περίπου το 15% - 20% των στεγαστικών δανείων καλύπτει τις παραπάνω προϋποθέσεις και θα ρυθμιστεί με αυτόν τον τρόπο.
2) Νοικοκυριά με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ
Για όσα νοικοκυριά δεν εμπίπτουν στα παραπάνω κριτήρια, δηλαδή έχουν εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ ή οι απώλειες που έχουν υποστεί είναι μικρότερες του 35% ή έχουν λάβει καταναλωτικά δάνεια χωρίς την παροχή εξασφαλίσεων, οι τράπεζες θα κάνουν προσωποποιημένες ρυθμίσεις.
Οι διευθετήσεις αυτές δε σημαίνει κατ΄ ανάγκη ότι θα είναι και χειρότερες από το νέο τρόπο ρύθμισης χρεών που αναλύθηκε παραπάνω.
Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα μπορεί να μειώσει τις μηνιαίες δόσεις με τους εξής τρόπους:
• Με την παροχή έντοκης περιόδου χάριτος κατά τη διάρκεια της οποίας θα καταβάλλεται μόνο τόκους
• Με την επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου. Όσο πιο μεγάλη είναι η διάρκεια, τόσο μικρότερη η μηνιαία δόση.
• Με την αναστολή πληρωμής των δόσεων για ένα χρονικό διάστημα, που μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 2 έτη
3) Νοικοκυριά με μεγάλα χρέη και περιουσία μόνο την α΄ κατοικία
Τα νοικοκυριά που δεν έχουν άλλη περιουσία πέραν της α΄ κατοικίας και τα εισοδήματά τους είναι δυσανάλογα μικρά σε σχέση με τα συσσωρευμένα χρέη τους, έχουν λόγο να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.
Τη διαδικασία αυτή μπορείτε να την κινήσετε είτε μόνοι σας ή με τη βοήθεια δικηγόρου και καταναλωτικών οργανώσεων.
Στην αίτηση που θα κατατεθεί θα πρέπει να αναφέρετε την οικογενειακή κατάσταση περιουσίας και εισοδημάτων, τις απαιτήσεις που έχουν από εσάς οι τράπεζες και ένα σχέδιο διευθέτησης οφειλών.
Μετά την υποβολή της αίτησης υπάρχει το ενδεχόμενο τελικώς να τα βρείτε με τις τράπεζες, πριν βγει η απόφαση του δικαστηρίου.
Ο συμβιβασμός επιτυγχάνεται με συμφωνία πιστωτών με απαιτήσεις άνω του 51% των συνολικών οφειλών. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τις τράπεζες, την απόφαση για τη ρύθμιση των οφειλών θα λάβει ο δικαστής.
Η ελάφρυνση
Συγκεκριμένα, το Ειρηνοδικείο μετά τον έλεγχο όλων των στοιχείων και εφόσον κρίνει ότι δεν επαρκούν τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα του οφειλέτη για την αποπληρωμή των χρεών, προχωρά στη ρύθμιση των οφειλών.
Με βάση τη νομοθεσία, ο Ειρηνοδίκης μπορεί να διαγράψει μέρος του χρέους και να δώσει τη δυνατότητα εξόφλησης του υπολοίπου, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 85% της εμπορικής αξίας της α΄ κατοικίας, σε ένα διάστημα έως και 20 έτη, με χαμηλό επιτόκιο.
Επιπλέον, μπορεί να παρασχεθεί περίοδος χάριτος έως και 4 έτη. Εξάλλου, εάν δεν υπάρχει περιουσία, το ύψος των μηνιαίων καταβολών καθορίζεται από το δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματα του οφειλέτη, τη δυνατότητα συνεισφοράς του συζύγου και σταθμίζοντας αυτά με τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογενείας του.
Σε αυτές τις περιπτώσεις εφόσον παρέλθουν τα τέσσερα έτη και έχει τηρήσει ο οφειλέτης τις υποχρεώσεις του, επέρχεται απαλλαγή από το υπόλοιπο των χρεών.
Πότε διαγράφεται πλήρως μία οφειλή
Για να σβηστεί ένα χρέος προς τράπεζες στο σύνολό του θα πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Ο δανειολήπτης να μην έχει ακίνητη περιουσία πέραν της α΄ κατοικίας
- Ο δανειολήπτης να μην έχει εισοδήματα και να μην υπάρχει προοπτική να αποκτήσει στο μέλλον
Εάν ισχύουν αυτά, το δικαστήριο μπορεί να λάβει μία εκ των δύο ακόλουθων αποφάσεων:
• Να απαλλάξει οριστικά από την οφειλή το δανειολήπτη, εκτιμώντας ότι δεν πρόκειται να βρει εργασία τα επόμενα χρόνια να αποπληρώσει την οφειλή του
• Να του δώσει μία περίοδο χάριτος διάρκειας 4 ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας θα τον επανελέγξει κάποια στιγμή για να διαπιστώσει εάν εξακολουθεί να βρίσκεται στην ίδια κατάσταση και να εκδώσει κατόπιν την οριστική απόφαση.
Σημειώνεται ότι αυτός ο επανέλεγχος δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί τους πρώτους 6 μήνες μετά την έκδοση της πρώτης απόφασης.
Εάν παρέλθουν τέσσερα χρόνια από την πρώτη απόφαση και η εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη παραμένουν οι ίδιες, η οφειλή διαγράφεται ακόμη και στο 100%.
Δε συμφέρει πάντα η προσφυγή στο δικαστήριο
Σημειώνεται πάντως ότι η προσφυγή στο δικαστήριο δε συμφέρει σε όλες τις περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, εάν ο δανειολήπτης διαθέτει μεγάλη ακίνητη και κινητή περιουσία, το δικαστήριο θα διατάξει τη χρησιμοποίησή της για την αποπληρωμή των οφειλών.
Ο δανειολήπτης καθ΄ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας έχει καθήκον ειλικρινούς δήλωσης τόσο των περιουσιακών του στοιχείων όσο και των εισοδημάτων του.
Η παράβαση αυτής της υποχρέωσης συνεπάγεται την απόρριψη του αιτήματος ρύθμισης των οφειλών με απαλλαγή.
Ιδιαίτερη είναι η αντιμετώπιση εφόσον υπάρχει ρευστοποιήσιμη περιουσία, η εκποίηση της οποίας κρίνεται απαραίτητη για την ικανοποίηση των πιστωτών.
Σε αυτή τη περίπτωση ορίζεται εκκαθαριστής, έργο του οποίου θα είναι η εκποίηση της περιουσίας και η σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου