Το «χτίσιμο» του αφορολογήτου απογείωσε τη χρήση πλαστικού χρήματος το 2017

Το 2017 ήταν η χρονιά της καθιέρωσης του πλαστικού χρήματος. Και αυτό γιατί για πρώτη φορά συνδέθηκε με το αφορολόγητο των εισοδημάτων. Μόνο με τη χρήση πλαστικού χρήματος ή ηλεκτρονικών και τραπεζικών πληρωμών «χτίστηκε» το 2017 το αφορολόγητο για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες. Με εξαίρεση φορολογούμενους πάνω από 70 ετών, με αναπηρία πάνω από 85% και κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών και μικρών νησιών

Οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα υπερδιπλασιάστηκαν το 2017. Η κατακόρυφη άνοδος στη χρήση του πλαστικού χρήματος ξεκίνησε με την επιβολή των τραπεζικών περιορισμών, δηλαδή από το καλοκαίρι του 2015, τότε που υποχρεώθηκαν οι περισσότεροι να εξοικειωθούν με τη χρήση των ΑΤΜ για τις αναλήψεις χρημάτων. Η εξοικείωση αυτή σιγά-σιγά οδήγησε την πλειονότητα των φορολογούμενων να περιορίσει τις πληρωμές με μετρητά και να ξεπεράσει τις επιφυλάξεις για τις ηλεκτρονικές πληρωμές.

Οι αγορές με κάρτες το 2016 αυξήθηκαν με ρυθμό 70% ,ενώ το 2017, λόγω και της σύνδεσης με το αφορολόγητο, υπερδιπλασιάστηκαν, όπως προαναφέρθηκε. Παρακολουθώντας την αύξηση του ποσοστού των πληρωμών με κάρτες στη συνολική καταναλωτική δαπάνη στη μετά capital controls εποχή, που αυξήθηκε από 6% το 2014 σε 13% το 2016 και πάνω από 40% το 2017, φαίνεται πλέον εφικτό η Ελλάδα να φτάσει σύντομα τον μέσο όρο της Ανατολικής Ευρώπης, που βρίσκεται στο 20% στο σύνολο των συναλλαγών και σε 

βάθος χρόνου αυτόν της Δυτικής Ευρώπης, όπου το 40% της καταναλωτικής δαπάνης πραγματοποιείται με κάρτες πληρωμών. Εξίσου σημαντική είναι η διαπίστωση ότι στο ίδιο διάστημα αυξάνεται με μεγαλύτερο ρυθμό ο αριθμός των συναλλαγών και μειώνεται η μέση αξία συναλλαγής, αποδεικνύοντας ότι η κάρτα χρησιμοποιείται ως μέσο πληρωμής για καθημερινές συναλλαγές. Η χρεωστική κάρτα γεφύρωσε το χάσμα με τα μετρητά στο μυαλό των καταναλωτών και εξελίχθηκε στο προτιμητέο μέσο πληρωμής. Αυτή η εξέλιξη δεν θα ήταν εφικτή εάν δεν αναπτυσσόταν ταυτόχρονα η αποδοχή των καρτών. Το 2016 τα τερματικά αποδοχής καρτών αυξήθηκαν κατά 100.000. Άλλα τόσα νέα pos προστέθηκαν το 2017, καθώς επίσης για πρώτη φορά η προμήθεια και χρήση τους έγινε υποχρεωτική με την επιβολή υψηλών προστίμων για περισσότερους από 400.000 επαγγελματίες και επιχειρήσεις.

Η αύξηση της χρήσης του πλαστικού χρήματος (πιστωτικές, χρεωστικές, προπληρωμένες κάρτες, συναλλαγές e-banking) οδήγησαν στα πρώτα αποτελέσματα στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, καθώς τα έσοδα από ΦΠΑ στο εννεάμηνο του 2017 αυξήθηκαν κατά 20% σε σχέση με την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2015 (ή κατά δύο δισ. ευρώ).

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, η καταναλωτική δαπάνη με κάρτες άγγιξε στα τέλη του 2017 τα 22-23 δισ. ευρώ από 15,5 δισ. ευρώ το 2016.Η απόδοση αυτή αφορά τη δαπάνη που γίνεται από κάρτες που εκδίδονται μόνο από τις ελληνικές τράπεζες, χωρίς δηλαδή σε αυτές να περιλαμβάνεται η δαπάνη μέσω καρτών που γίνεται από τα εκατομμύρια των τουριστών που επισκέφτηκαν φέτος την Ελλάδα, ο συνυπολογισμός των οποίων ανεβάζει τον τζίρο στα 27 δισ. ευρώ.

Ο τζίρος που πραγματοποιείται μέσω του «πλαστικού χρήματος» αντιπροσωπεύει ήδη το 17%, περίπου, της ιδιωτικής κατανάλωσης, από μονοψήφιο ποσοστό πριν από τρία χρόνια. Με βάση τα στοιχεία του 2016 ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτα ανά κάτοικο περιορίζεται σε 28 τον χρόνο, έναντι 144,9 στην Πορτογαλία, 74,5 στην Ισπανία, 43,1 στην Ιταλία, 49,4 στη Γερμανία και 249,7 στη Μεγάλη Βρετανία

Οι φορολογούμενοι έχουν τώρα άλλη αγωνία: αν οι συναλλαγές τους με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες τους καλύπτουν για το «χτίσιμο» του αφορολόγητου. Το τι πληρώσαμε με πλαστικό χρήμα φαίνεται πλέον και από το taxis. Στην εφαρμογή του, που βλέπουμε τη φορολοταρία, καταγράφονται και οι πληρωμές με κάρτες. Φυσικά αυτή δεν είναι η εφαρμογή που είχε προαναγγείλει το υπουργείο Οικονομικών, καθώς δεν περιλαμβάνονται οι πληρωμές μέσω εμβασμάτων και ενδεχομένως να μένουν απέξω οι πληρωμές που έγιναν σε καταστήματα και επιχειρήσεις που ακόμα δεν έχουν δηλώσει επαγγελματικό λογαριασμό. Ωστόσο, είναι μια σοβαρή ένδειξη.

Για το «χτίσιμο» του αφορολόγητου έπρεπε να ξοδευτεί με πλαστικό χρήμα το 10% εισοδήματος 10.000 ευρώ. Από 10.001 έως 20.000 ευρώ 15%, από 20.001 έως 40.000 ευρώ 20% και από 40.001 ευρώ και πάνω το 30%. Για εισόδημα 15.000 ευρώ, για παράδειγμα, χρειάζονται αποδείξεις: 1.750 ευρώ. Αν λείπουν αποδείξεις π.χ. αξίας 250 ευρώ, ο επιπλέον φόρος είναι 55 ευρώ. Στα ζευγάρια υπάρχει και αλληλοκάλυψη στην περίπτωση που ο ένας έχει περισσότερες από τις απαραίτητες αποδείξεις και ο άλλος λιγότερες. Οι ιατρικές δαπάνες στη δήλωση του 2018 δεν έχουν επιπλέον έκπτωση. Μετρούν μόνο για το γενικό αφορολόγητο.

Του Νίκου Γρυλλάκη 

bigbusiness.gr