Φρένο στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των εμπορικών κέντρων στο Λεκανοπέδιο φιλοδοξεί να βάλει το νέο Ρυθμιστικό της Αττικής με ορίζοντα το 2020, που αναμένεται να παρουσιαστεί ώς τον Ιούνιο από το υπουργείο Περιβάλοντος και τον Οργανισμό Αθήνας. Ο έλεγχος θα γίνεται μέσα από τον καθορισμό χρήσεων γης, που θα προκύψει από πολεοδομικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Αυτά θα συνδέονται με τη γενικότερη προσπάθεια να σταματήσει η ανάπτυξη της πρωτεύουσας προς την ελάχιστη γεωργική γη που έχει διασωθεί, αλλά και την αλλαγή φιλοσοφίας για την εκτός σχεδίου δόμηση.
«Εχουμε γεμίσει από μεγάλα εμπορικά συγκροτήματα, που τις περισσότερες φορές έχουν αλλάξει τον χαρακτήτα της γύρω περιοχής» τόνισε στην «Κ.Ε.» ο καθηγητής του Πολυτεχνείου και πρόεδρος του Οργανισμού Αθήνας Γιάννης Πολύζος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σήμερα λειτουργούν ή είναι έτοιμα να λειτουργήσουν 18 κέντρα τύπου «Mall» με συνολική επιφάνεια 550.000 τετραγωνικά, ενώ κατασκευάζονται ή βρίσκονται στο στάδιο του σχεδιασμού άλλα 15 με δόμηση που φθάνει τα 730.000 τετραγωνικά.
Σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή εμπειρία από τα υπερ-Malls, η μόδα τους έρχεται με καθυστέρηση και στη χώρα μας. Δώδεκα από τα 15 νέα κέντρα που ετοιμάζονται θα έχουν εμβαδόν πάνω από 30.000 τετραγωνικά το καθένα. Το ένα μάλιστα, που ετοιμάζεται να ανοίξει στην τοποθεσία Γιαλού στα Μεσόγεια, θα καταλαμβάνει 120.000 τετραγωνικά, ελάχιστα λιγότερα από τις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος»! Βεβαίως ο ευρωπαϊκός μέσος όρος δείχνει ότι σε κάθε κάτοικο αναλογούν 150 τετραγωνικά εμπορικών κέντρων, όταν στη χώρα μας το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται λίγο πάνω από τα 50.
Το εγχώριο μοντέλο διαφοροποιείται και σε σχέση με τη διασπορά στο χώρο που παρατηρείται σε άλλες ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, όπου τα εμπορικά συγκροτήματα κατασκευάστηκαν σε μεγάλες αποστάσεις από τον οικιστικό ιστό.
Στην Αθήνα, από τα 18 εμπορικά κέντρα «πρώτης γενιάς» το 75% βρίσκεται μέσα στο Λεκανοπέδιο και μάλιστα τρία στο ιστορικό της κέντρο. Μόνον τρία βρίσκονται στην υπόλοιπη Αττική, από τα οποία δύο στα Μεσόγεια και ένα στο Θριάσιο. Μία άλλη αθηναϊκή ιδιαιτερότητα είναι η άναρχη χωροθέτηση, αφού μόνο δύο εμπορικά κέντρα βρίσκονται δίπλα σε σταθμούς του μετρό ή του Ηλεκτρικού.
Η θέσπιση προδιαγραφών δεν είναι απλή υπόθεση και ο Γιάννης Πολύζος μάς περιγράφει τη διαφορετική προσέγγιση που έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η αδειοδότηση είναι υποχρεωτική στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Δανία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία. Ειδική περίπτωση αποτελεί η Γερμανία, όπου η χωροθέτησή τους γίνεται μέσα από συνολικό σχεδιασμό της ευρύτερης πολεοδομικής ενότητας και ίσως αποτελεί την καλύτερη λύση. Δεν υπάρχουν προδιαγραφές και προϋποθέσεις στην Ολλανδία, τη Βρετανία και τη Σουηδία.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Γαλλίας, που βάζει στο μικροσκόπιο μελέτη της πολεοδόμου Βίλλυ Αττάρτ, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Οργανισμού Αθήνας. Στη δεκαετία του '70 για να διαφυλαχθεί το λιανικό εμπόριο μικρής κλίμακας, θεσπίστηκε η αδειοδότηση για εμπορικά κέντρα ανάλογα με την επιφάνειά τους και τους κατοίκους της περιοχής όπου θα εγκατασταθούν. Σε οικισμό έως 40.000 κατοίκων, η αδειοδότηση ήταν απαραίτητη για συγκροτήματα άνω των 1.000 τετραγωνικών, ενώ για μεγαλύτερες πόλεις το όριο ανέβαινε στα 1.500 τετραγωνικά.
Χρειάστηκε να γίνουν τροποποιήσεις επί τροποποιήσεων, ώστε να προστεθούν κριτήρια που αφορούν κυρίως την κυκλοφοριακή επιβάρυνση της ευρύτερης περιοχής. Υστερα από 40 χρόνια δεν είναι τυχαία η δήλωση εκπροσώπου μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων που ομολόγησε ότι η αυστηρή νομοθεσία δεν έκανε τίποτε άλλο από το να διαφθείρει τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης. Βλέπετε, το «φακελάκι» συναντάται και εις Παρισίους...
Την ισορροπία εξασφάλισε η ίδια η αγορά, αφού πλέον η νεά γενιά των εμπορικών κέντρων στη Γαλλία είναι μικρότερης κλίμακας, κατά κανόνα ειδικεύουνται σε συγκεκριμένα προϊόντα, όπως ρούχα ή είδη σπιτιού, ενώ επανήλθε το δοκιμασμένο σύστημα «shop in shop» με τη συστέγαση διαφορετικών οίκων σε ένα χώρο.
«Μιλήσαμε με τους φορείς, ετοιμάζουμε την πρότασή μας, θα την παρουσιάσουμε σύντομα και είμαστε ανοικτοί σε διάλογο» διαβεβαιώνει ο πρόεδρος του Οργανισμού Αθήνας.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου