Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

Επιχειρηματίες: Είδαν το τυρί & πιάστηκαν στη φάκα

του Στέφανου Κοτζαμάνη
Δημοσιεύθηκε: 07:45 - 16/12/10

Το πρωί οι επιχειρηματίες έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου στις εφημερίδες και στις τηλεοράσεις, το απόγευμα αποφάσιζαν τη ραγδαία επέκταση των δραστηριοτήτων τους! Και όλα αυτά "εις υγείαν" των τραπεζών και των μικρομετόχων…

Άπειρες είναι οι συζητήσεις που έχουν γίνει με σκοπό να διαπιστωθούν τα αίτια που υποχρέωσαν την Ελλάδα να οδηγηθεί στην τρέχουσα οικονομική κρίση. Μεταξύ αυτών που έχουν ακουστεί συγκαταλέγονται: οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών, το σπάταλο κράτος, η ακούρδιστη κρατική μηχανή, οι διεθνείς κερδοσκόποι, οι συνδικαλιστές, η εκτεταμένη διαφθορά, η απίστευτη γραφειοκρατία, η πολιτική του ευρωμονόδρομου, η κ. Μέρκελ με την παρέα της, η σαθρή βάση στην οποία στήθηκε το ευρώ, τα "golden boys" των τραπεζών, οι "καθοδηγούμενοι δημοσιογράφοι" κ.ά.

Ελάχιστοι ωστόσο έχουν μιλήσει για τις ευθύνες του λεγόμενου ιδιωτικού τομέα. Και στο σημερινό δημοσίευμα δεν θα μιλήσουμε ούτε για τις κρατικοδίαιτες εταιρίες και τη διαπλοκή ούτε για κάποιες ενδεχόμενες παραβατικές συμπεριφορές κάποιων επιχειρήσεων, αλλά για τη χαρακτηριστική αδυναμία των διοικήσεών τους να προβλέψουν σωστά αυτό που έμελλε να έρθει…

Όσο και αν κάποιοι managers επηρεάζονταν από τα λεγόμενα "greek statistics", η αλήθεια είναι ότι όσοι είχαν έστω και μια επιδερμική επαφή με τη χώρα γνώριζαν ότι η ελληνική οικονομία... έμπαζε από παντού: ανησυχητικό δημόσιο χρέος, συνεχής αποβιομηχάνιση, ολοένα και χαμηλότερη ανταγωνιστικότητα, εκτεταμένη διαφθορά, ανεπαρκείς κυβερνήσεις, ακούρδιστη κρατική μηχανή και φυσικά τεράστιος δημόσιος τομέας…


Όλα αυτά τα θέματα απασχολούσαν τον Τύπο σε καθημερινή βάση και μάλιστα γι' αυτά μιλούσαν όλοι σχεδόν οι Έλληνες επιχειρηματίες, οι εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων και κλάδων κ.ά.

Και ενώ το πρωί τα έλεγαν στις τηλεοράσεις και τα έγραφαν στις εφημερίδες, το μεσημέρι οι ίδιοι επιχειρηματίες στα γραφεία τους έκαναν τα ακριβώς αντίθετα: σε μια τέτοια οικονομία, πολλοί από αυτούς όχι μόνο δεν έδειχναν τον απαιτούμενο σκεπτικισμό, αλλά αντίθετα αποφάσιζαν να επεκταθούν και μάλιστα με ραγδαίους ρυθμούς!

Και συνήθως επειδή πίσω από κάθε επέκταση υπήρχε και μια τραπεζική χρηματοδότηση ή κάποια αύξηση κεφαλαίου με συμμετοχή των μικρομετόχων (άλλοι έβαζαν τα φράγκα), οι επεκτατικές αποφάσεις λαμβάνονταν χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία…

Όπως φαίνεται, επίσης, ούτε οι ίδιοι οι εκδότες διάβαζαν (ή αν διάβαζαν, δεν έδιναν σημασία) αυτά που έγραφαν οι εφημερίδες τους… Σήμερα οι εκδότες μιλούν για μειώσεις στην κυκλοφορία και στη διαφημιστική δαπάνη λόγω της οικονομική κρίσης. Σωστά. Δεν μιλούν όμως για τη ραγδαία αύξηση του αριθμού των εφημερίδων, των περιοδικών, των ραδιοφωνικών - τηλεοπτικών σταθμών και των ιστοσελίδων κατά τα τελευταία χρόνια, τάση που συνεχίστηκε ακόμη και μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το φθινόπωρο του 2008!

Οι "αυτοκινητάδες" είχαν πιστέψει ότι ο παροξυσμός πωλήσεων του 2007 και του 2008 θα μπορούσε να ήταν διατηρήσιμος και γι' αυτό δημιούργησαν και τις "απαιτούμενες" υποδομές (σημεία πώλησης κ.λπ.). Πόσο όμως θα μπορούσε να συνεχιστεί το συγκεκριμένο πάρτι, όταν ήδη σε κάθε νοικοκυριό αντιστοιχούν σήμερα περισσότερα από δύο αυτοκίνητα;

Οι μεγάλες αλυσίδες ένδυσης περιορίζουν σήμερα σε κάποιον βαθμό το δίκτυό τους, όμως οι ίδιες ήταν εκείνες που το πολλαπλασίασαν τα τελευταία χρόνια, χωρίς να προβλέπουν πού θα μπορούσε να οδηγήσει η συνεχής άνοδος της προσφοράς από όλους τους σημαντικούς "παίκτες" της αγοράς… Και όλα αυτά όταν ήταν ήδη γνωστά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπιζε η οικονομία.

Στην ίδια παγίδα με τους εμπόρους έπεσαν και οι τραπεζίτες, οι οποίοι πίστευαν ότι μια αύξηση των δανείων με 10% - 20% τον χρόνο θα μπορούσε να είναι διατηρήσιμη! Στο 90% βρισκόταν ο δείκτης χορηγήσεων προς ΑΕΠ, στο 120% - 130% έπρεπε να πάει, σύμφωνα με τα στελέχη των ελληνικών χρηματοπιστωτικών ομίλων ("όπως στην Ευρώπη", έλεγαν) και για τον συγκεκριμένο λόγο πολλοί από αυτούς γέμισαν τις συνοικίες με καταστήματα.

Γιατί μπορεί η Citibank μέσα σε δύο χρόνια να έκλεισε γύρω στα 50 καταστήματα και να τα περιόρισε από τα 90 στα 40, αλλά ας μην ξεχνούμε ότι στη δεκαετία του 1990 η ίδια τράπεζα διέθετε λιγότερα από 20… Μέσα λοιπόν από μια αλόγιστη πολιτική επέκτασης, η Citibank, που απευθυνόταν σε πελάτες μεσοανώτερης οικονομικής επιφάνειας, έφτασε στο σημείο να αποκτήσει σημεία πώλησης σε λαϊκές γειτονιές, όπως π.χ. στο Γαλάτσι και στο Κερατσίνι!

Και μη νομίσετε, βέβαια, ότι οι managers των πολυεθνικών εταιριών τα πήγαν καλύτερα. Όλοι οι μεγάλοι ξένοι όμιλοι, που τώρα... βαράνε το κεφάλι τους στον τοίχο, επένδυσαν στην Ελλάδα έχοντας ως βασικό σενάριο πρόβλεψης ότι η οικονομία θα τρέχει με ρυθμούς ανάπτυξης 4% - 5% για χρόνια και χρόνια… Έτσι, η ALDI, ενώ έκανε λόγο για τη δημιουργία κάποιων εκατοντάδων καταστημάτων στη χώρα, αποφάσισε να κλείσει μέχρι το τέλος του έτους και τα ήδη υπάρχοντα!

ΥΓ.: Αν το κείμενο αυτό γραφόταν σε έναν χρόνο από σήμερα, κάτι μας λέει ότι στα παραπάνω παραδείγματα θα αναφερόταν και αυτό του κλάδου της ιδιωτικής υγείας…

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια: