του Δημήτρη Φουτάκη
Μια λάθος ερώτηση, με λάθος απαντήσεις, τη λάθος στιγμή
Αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες ενόψει της 5ης δόσης του Μνημονίου έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός déjà vu: από όλες τις πλευρές των κατά τεκμήριο υπευθύνων (για την αποτυχία του) ακούγονται κραυγές αγωνίας όπως και την ίδια περίοδο πριν ένα χρόνο περίπου, που τελικά οδήγησαν τη χώρα στη σύναψη της διαβόητης Δανειακής Σύμβασης και του Μνημονίου που το συνόδευε.
Ορισμένα όμως καινούργια στοιχεία χρωματίζουν το σκηνικό με πιο δραματικούς τόνους. Από υπεύθυνους θεσμικούς παράγοντες τίθεται πλέον ανοιχτά το θέμα της συμμετοχής μας στην “ευρωπαϊκή οικογένεια” ή της επιστροφής της χώρας στη δραχμή. Και μάλιστα καλείται ο λαός να αποφασίσει για την τύχη του με δημοψήφισμα με ερωτήματα όπως: “μόνοι ή με το Ευρώ και τους ευρωπαίους” ή διαφορετικά “είτε θα συμμορφωθούμε με τους όρους των δανειστών είτε θα επιστρέψουμε στη δραχμή”!
Το δημοψήφισμα αναμφίβολα είναι ένα πολύ ισχυρό και αναντικατάστατο εργαλείο της δημοκρατίας. Όμως θέλει σύνεση, καλή προετοιμασία και μια ελάχιστη πολιτική συμφωνία για το ερώτημα που θα τεθεί, ώστε να λειτουργήσει εποικοδομητικά για τη δημοκρατία. Η πρόταση για δημοψήφισμα, όπως τέθηκε από τον πρόεδρο του ΣΕΒ και δυστυχώς, με πιο εκβιαστικό τρόπο από την Ελληνίδα επίτροπο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι ιδιαίτερα προβληματική και παραπλανητική.
Στην πραγματικότητα μια τέτοια πρόταση δημοψηφίσματος προσπαθεί να προκαταλάβει και να εκβιάσει τη συναίνεση των πολιτών για το εκτεταμένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που προωθεί τώρα η κυβέρνηση και η Τρόικα αλλά και το υπό διαμόρφωση νέο “Σύμφωνο για το Ευρώ” που διαπραγματεύεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα αποτελεί ένα “εις το διηνεκές Μνημόνιο” για όλους.
Όμως ένα δημοψήφισμα, 30 χρόνια μετά την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ και 12 χρόνια μετά την υιοθέτηση του Ευρώ, που έγιναν με απλές κοινοβουλευτικές πράξεις, για την παραμονή ή όχι της χώρας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μπορεί να εκληφθεί μόνο ως μπλόφα ενός πολιτικού συστήματος που καταρρέει και δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να συζητήσει και πολύ περισσότερο να κάνει, τα τελευταία 35 χρόνια ούτε ένα δημοψήφισμα για οποιοδήποτε θέμα!
Η πραγματικότητα βέβαια, που είναι γνωστή σε όλους, είναι ότι η ελληνική κοινωνία επιθυμεί να είναι μέρος της κοινής Ευρωπαϊκής πορείας και υπάρχει συμπαγής κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία από την μεταπολίτευση και μετά, που πρωτίστως για πολιτικούς και δευτερευόντως για οικονομικούς λόγους, τη στηρίζει. Αν τεθεί δηλαδή δίλημμα μέσα ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή, έστω, μέσα ή έξω από το Ευρώ, υπονοώντας (όπως είναι προφανές) και στη δεύτερη περίπτωση το πρώτο, τότε θα υπάρξει σαφής θετική απάντηση (δηλαδή μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση) η οποία όμως θα μεταφραστεί, από όσους θέτουν υποκριτικά το ερώτημα σήμερα, σε ακόμα πιο επιθετικό και απαιτητικό Μνημόνιο για τα επόμενα 10-15 χρόνια ή και για πάντα.
Ταυτοχρόνως από διάφορες πλευρές (κυρίως της αριστεράς) τίθεται το ζήτημα της εξόδου από το Ευρώ με τελείως λάθος τρόπο. Στη φάση που είμαστε αυτό που πρέπει η Ελλάδα και να διεκδικήσει είναι, όχι η έξοδος από το Ευρώ, αλλά μια άλλη Ευρώπη και ένα άλλο Ευρώ. Γιατί δηλαδή πρέπει να θεωρούμε ως δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρώ είναι κατ’ ανάγκη μόνο των Γερμανών, των Γάλλων ή των Ολλανδών. Η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω από 30 χρόνια συμμετέχοντας ισότιμα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς που οικοδομήθηκαν με βάση ένα κοινό μεταπολεμικό όραμα των ευρωπαϊκών λαών για ευημερία με ειρήνη για όλους.
Αυτό, γιατί το εκχωρούμε τόσο εύκολα στην Καγκελάριο Μέρκελ ή τους διάφορους ιδιοτελείς ευρωπαίους τραπεζίτες και μάλιστα αμαχητί;
Μέσα λοιπόν, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ευρώ με πολιτικές συμμαχίες και προτάσεις για αλλαγές των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και αντιμετώπιση του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών της περιφέρειας (και όχι μόνο, βλ. Βέλγιο, Ιταλία, αλλά ακόμα και Γαλλία), με αναδιάρθρωση της ευρωπαϊκής και ελληνικής οικονομίας προς κοινωνικά δίκαιη και πράσινη κατεύθυνση. Δεν φταίει γενικά και αφηρημένα η ύπαρξη κοινού νομίσματος αλλά ο τρόπος που αυτό θεσπίστηκε και οργανώθηκε. Φταίει η νεοφιλελεύθερη πολιτικοοικονομική συμμαχία που κυβερνάει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία 15-20 χρόνια η οποία είναι συνυπεύθυνη για την παγκόσμια οικονομική κρίση αφενός, και αποκλειστικά υπεύθυνη για την κρίση του Ευρώ, αφετέρου.
Η έξοδος από το Ευρώ και η επαναφορά της δραχμής είναι κάτι που δεν πρέπει να το ευχόμαστε. Από την άλλη όμως δεν πρέπει να τη δαιμονοποιούμε και να τη φοβόμαστε. Αν γίνει αναγκαία (και δυστυχώς κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης και της Τρόικα), θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια προσπαθώντας να αποκομίσουμε όσα θετικά τη συνοδεύουν (και υπάρχουν τέτοια) ελαχιστοποιώντας τα αρνητικά (που επίσης υπάρχουν).
Ακόμα όμως και η επαναφορά της δραχμής δεν σημαίνει αναγκαστικά έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου σχεδόν οι μισές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν το δικό τους νόμισμα. Ας μην βιάζονται ορισμένοι με συνοπτικές διαδικασίες, να διαγράψουν έτσι εύκολα ένα στρατηγικό προσανατολισμό της ελληνικής κοινωνίας του οποίου το ισοζύγιο των τελευταίων τριάντα χρόνων έχει συνολικά θετικό πρόσημο.
Ας μην αφήσουμε όμως τα πράγματα να οδηγηθούν εκεί χωρίς τουλάχιστον να προσπαθήσουμε. Και αυτό θα γίνει αν αγωνιστούμε πολιτικά, μέσα (και έξω) από τους θεσμούς όπως το ευρωκοινοβούλιο, για να περάσουν θετικές ρυθμίσεις προς μια άλλη πιο κοινωνική, αλληλέγγυα, βιώσιμη, πράσινη Ευρώπη.
Τ
ου Δημήτρη Φουτάκη, Μέλους του Πανελλαδικού Συμβούλιου των Οικολόγων Πράσινων, Υπευθύνου για την ΘΟ Οικονομίας.
Πηγή
Αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες ενόψει της 5ης δόσης του Μνημονίου έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός déjà vu: από όλες τις πλευρές των κατά τεκμήριο υπευθύνων (για την αποτυχία του) ακούγονται κραυγές αγωνίας όπως και την ίδια περίοδο πριν ένα χρόνο περίπου, που τελικά οδήγησαν τη χώρα στη σύναψη της διαβόητης Δανειακής Σύμβασης και του Μνημονίου που το συνόδευε.
Ορισμένα όμως καινούργια στοιχεία χρωματίζουν το σκηνικό με πιο δραματικούς τόνους. Από υπεύθυνους θεσμικούς παράγοντες τίθεται πλέον ανοιχτά το θέμα της συμμετοχής μας στην “ευρωπαϊκή οικογένεια” ή της επιστροφής της χώρας στη δραχμή. Και μάλιστα καλείται ο λαός να αποφασίσει για την τύχη του με δημοψήφισμα με ερωτήματα όπως: “μόνοι ή με το Ευρώ και τους ευρωπαίους” ή διαφορετικά “είτε θα συμμορφωθούμε με τους όρους των δανειστών είτε θα επιστρέψουμε στη δραχμή”!
Το δημοψήφισμα αναμφίβολα είναι ένα πολύ ισχυρό και αναντικατάστατο εργαλείο της δημοκρατίας. Όμως θέλει σύνεση, καλή προετοιμασία και μια ελάχιστη πολιτική συμφωνία για το ερώτημα που θα τεθεί, ώστε να λειτουργήσει εποικοδομητικά για τη δημοκρατία. Η πρόταση για δημοψήφισμα, όπως τέθηκε από τον πρόεδρο του ΣΕΒ και δυστυχώς, με πιο εκβιαστικό τρόπο από την Ελληνίδα επίτροπο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι ιδιαίτερα προβληματική και παραπλανητική.
Στην πραγματικότητα μια τέτοια πρόταση δημοψηφίσματος προσπαθεί να προκαταλάβει και να εκβιάσει τη συναίνεση των πολιτών για το εκτεταμένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που προωθεί τώρα η κυβέρνηση και η Τρόικα αλλά και το υπό διαμόρφωση νέο “Σύμφωνο για το Ευρώ” που διαπραγματεύεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα αποτελεί ένα “εις το διηνεκές Μνημόνιο” για όλους.
Όμως ένα δημοψήφισμα, 30 χρόνια μετά την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ και 12 χρόνια μετά την υιοθέτηση του Ευρώ, που έγιναν με απλές κοινοβουλευτικές πράξεις, για την παραμονή ή όχι της χώρας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μπορεί να εκληφθεί μόνο ως μπλόφα ενός πολιτικού συστήματος που καταρρέει και δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να συζητήσει και πολύ περισσότερο να κάνει, τα τελευταία 35 χρόνια ούτε ένα δημοψήφισμα για οποιοδήποτε θέμα!
Η πραγματικότητα βέβαια, που είναι γνωστή σε όλους, είναι ότι η ελληνική κοινωνία επιθυμεί να είναι μέρος της κοινής Ευρωπαϊκής πορείας και υπάρχει συμπαγής κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία από την μεταπολίτευση και μετά, που πρωτίστως για πολιτικούς και δευτερευόντως για οικονομικούς λόγους, τη στηρίζει. Αν τεθεί δηλαδή δίλημμα μέσα ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή, έστω, μέσα ή έξω από το Ευρώ, υπονοώντας (όπως είναι προφανές) και στη δεύτερη περίπτωση το πρώτο, τότε θα υπάρξει σαφής θετική απάντηση (δηλαδή μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση) η οποία όμως θα μεταφραστεί, από όσους θέτουν υποκριτικά το ερώτημα σήμερα, σε ακόμα πιο επιθετικό και απαιτητικό Μνημόνιο για τα επόμενα 10-15 χρόνια ή και για πάντα.
Ταυτοχρόνως από διάφορες πλευρές (κυρίως της αριστεράς) τίθεται το ζήτημα της εξόδου από το Ευρώ με τελείως λάθος τρόπο. Στη φάση που είμαστε αυτό που πρέπει η Ελλάδα και να διεκδικήσει είναι, όχι η έξοδος από το Ευρώ, αλλά μια άλλη Ευρώπη και ένα άλλο Ευρώ. Γιατί δηλαδή πρέπει να θεωρούμε ως δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρώ είναι κατ’ ανάγκη μόνο των Γερμανών, των Γάλλων ή των Ολλανδών. Η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω από 30 χρόνια συμμετέχοντας ισότιμα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς που οικοδομήθηκαν με βάση ένα κοινό μεταπολεμικό όραμα των ευρωπαϊκών λαών για ευημερία με ειρήνη για όλους.
Αυτό, γιατί το εκχωρούμε τόσο εύκολα στην Καγκελάριο Μέρκελ ή τους διάφορους ιδιοτελείς ευρωπαίους τραπεζίτες και μάλιστα αμαχητί;
Μέσα λοιπόν, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ευρώ με πολιτικές συμμαχίες και προτάσεις για αλλαγές των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και αντιμετώπιση του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών της περιφέρειας (και όχι μόνο, βλ. Βέλγιο, Ιταλία, αλλά ακόμα και Γαλλία), με αναδιάρθρωση της ευρωπαϊκής και ελληνικής οικονομίας προς κοινωνικά δίκαιη και πράσινη κατεύθυνση. Δεν φταίει γενικά και αφηρημένα η ύπαρξη κοινού νομίσματος αλλά ο τρόπος που αυτό θεσπίστηκε και οργανώθηκε. Φταίει η νεοφιλελεύθερη πολιτικοοικονομική συμμαχία που κυβερνάει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία 15-20 χρόνια η οποία είναι συνυπεύθυνη για την παγκόσμια οικονομική κρίση αφενός, και αποκλειστικά υπεύθυνη για την κρίση του Ευρώ, αφετέρου.
Η έξοδος από το Ευρώ και η επαναφορά της δραχμής είναι κάτι που δεν πρέπει να το ευχόμαστε. Από την άλλη όμως δεν πρέπει να τη δαιμονοποιούμε και να τη φοβόμαστε. Αν γίνει αναγκαία (και δυστυχώς κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης και της Τρόικα), θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια προσπαθώντας να αποκομίσουμε όσα θετικά τη συνοδεύουν (και υπάρχουν τέτοια) ελαχιστοποιώντας τα αρνητικά (που επίσης υπάρχουν).
Ακόμα όμως και η επαναφορά της δραχμής δεν σημαίνει αναγκαστικά έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου σχεδόν οι μισές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν το δικό τους νόμισμα. Ας μην βιάζονται ορισμένοι με συνοπτικές διαδικασίες, να διαγράψουν έτσι εύκολα ένα στρατηγικό προσανατολισμό της ελληνικής κοινωνίας του οποίου το ισοζύγιο των τελευταίων τριάντα χρόνων έχει συνολικά θετικό πρόσημο.
Ας μην αφήσουμε όμως τα πράγματα να οδηγηθούν εκεί χωρίς τουλάχιστον να προσπαθήσουμε. Και αυτό θα γίνει αν αγωνιστούμε πολιτικά, μέσα (και έξω) από τους θεσμούς όπως το ευρωκοινοβούλιο, για να περάσουν θετικές ρυθμίσεις προς μια άλλη πιο κοινωνική, αλληλέγγυα, βιώσιμη, πράσινη Ευρώπη.
Τ
ου Δημήτρη Φουτάκη, Μέλους του Πανελλαδικού Συμβούλιου των Οικολόγων Πράσινων, Υπευθύνου για την ΘΟ Οικονομίας.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου