Αυτή είναι η ιστορία ενός ιστορικού στοίχηματος που πήγε πολύ στραβά. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ο τότε καγκελάριος Χέλμουτ Κολ προσφέρει το D-Mark στον Πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν, σε αντάλλαγμα για τη γαλλική αποδοχή της επανένωσης της Γερμανίας. Αυτή η ευγενής χειρονομία δεν ήταν, φυσικά, μια εντελώς ανιδιοτελής πράξη. Ως μέρος από ένα σκληρό παζάρι σε αντάλλαγμα για το αντίο στο σύμβολο της γερμανικής οικονομικής υπεροχής, η νομισματική και δημοσιονομική πολιτική της Ευρώπης θα γερμανοποιούνταν. Σε μια νέα D-Mark ζώνη όλοι θα πρέπει να μάθουν το γερμανικό 'τρόπο'.
Το κραχ του 2008 έβαλε σάρκα και όστα σε εκείνο το παζάρι, καθώς η ΕΚΤ άρχισε να αγανακτά με τη διφορούμενη εντολή της και να τροφοδοτεί εσωτερικές διαμάχες. Το 2011 ο Axel Weber, επικεφαλής της Bundesbank στη συνέχεια, και ο επικρατέστερος για να αναλάβει ως επικεφαλής της ΕΚΤ, αποσύρθηκε. Στη συνέχεια, ο Jürgen Stark, μέλος της διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής τράπεζας και ένα άλλο γερμανικό γεράκι, επίσης αποχώρησε. Την περασμένη εβδομάδα ο ίδιος ο κ. Weidmann απείλησε να παραιτηθεί. Αντί να γερμανοποιηθεί η Ευρώπη, μάλλον εξευρωπαΐζεται η Γερμανία ή καλύτερα «Club-Med-οποιείται»!
Ο κ. Weidmann πιέζεται από τις δύο Μάριους – το Mario Monti, πρωθυπουργό της Ιταλίας, ο οποίος θέλει την ΕΚΤ να παρέμβει, και το Mario Draghi, πρόεδρο της ΕΚΤ, ο οποίος έχει μετατραπεί από τσιγγούνη σε μάλλον σπάταλο. Τώρα ένα τρίτο Μ έχει έρθει στην παρέα: η Angela Merkel. Παραδοσιακά, μια αυστηρή αντίπαλος των διασώσεων και των αγορών ομολόγων από την ΕΚΤ, η Γερμανίδα καγκελάριος ασκεί πιέσεις στον δικό της άνθρωπο στη Φρανκφούρτη από ότι φαίνεται. Για να σταματήσει η κρίση αυτό που ζητάνε είναι η ΕΚΤ να ανοίξει την στόφιγγα με τα χρήματα – για όσο χρειαστεί, ανάλογα με τις ανάγκες.
Γιατί έχει αλλάξει γνώμη η κα Μέρκελ; Περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους της χώρας έχουν αντιταχθεί σε περαιτέρω μέτρα διάσωσης. Αλλά ο κίνδυνος αυτός είναι διαχειρίσιμος. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι, στην πραγματικότητα υποστηρίζουν την αμοιβαιοποίηση του χρέους του Club Med σε όλη την Ευρώπη - με τη Γερμανία ως «Europayer». Η κ. Μέρκελ δε θα πρέπει να φοβάται ούτε το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας, το οποίο την επόμενη εβδομάδα θα αποφανθεί επί του ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης. Όπως έχει δείξει το παρελθόν, οι δικαστές πιθανώς να «μαλώσουν» την κυβέρνηση, αλλά θα καταλήξουν σε μια μάλλον ανεκτική ετυμηγορία.
Μια εξήγηση για την αλλαγή στάσης της κ. Μέρκελ είναι απλά η πολιτική. Οι φήμες στο Βερολίνο λένε ότι η κ. Μέρκελ θέλει να αγοράσει λίγο χρόνο, 12 μήνες ησυχίας πριν τις ομοσπονδιακές εκλογές το 2013, όπου και ελπίζει να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία. Καλή πολιτική, κακά οικονομικά - και μια πολύ κακή έκβαση για την Ευρώπη.
Η ΕΚΤ είναι έτοιμη να μετατραπεί σε μια μηχανή χρήματος, σε ένα δανειστή έσχατης ανάγκης, αγνοώντας επιδεικτικά τις Συνθήκες που επιβάλλουν την καταπολέμηση του πληθωρισμού και τη δέσμευση για «σταθερότητα των τιμών». Η μαγική φράση είναι πλέον «οροφή των αποδόσεων των ομολόγων», που σημαίνει ότι η ΕΚΤ αγοράζει το χρέος της Ιταλίας και άλλων, προκειμένου να συμπιέσει το κόστος δανεισμού τους.
Φυσικά, ο κ. Draghi μουρμουράει για προϋποθέσεις: φθηνό χρήμα μόνο με αντάλλαγμα την περικοπή του ελλείμματος και μεταρρυθμίσεις στην αγορά. Καλά ...
Η κατάσταση θα θυμίζει λίγο την Ιταλία του παρελθόντος. Ο Otmar Issing, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, υπενθυμίζει πως, πριν από το 1981, «το ιταλικό Υπουργείο Οικονομικών όριζε τις αποδόσεις για το δημόσιο χρέος. Όλα τα ομόλογα που δεν θα μπορούσαν να πωληθούν σε αυτή την τιμή θα έπρεπε να αγοραστούν από την Banca d'Italia.» Ως εκ τούτου, εύκολο χρήμα, έκρηξη του χρέους, και διψήφιος πληθωρισμός. Και καμία αλλαγή στην στάσιμη πολιτική της χώρας. Γιατί να μεταρρυθμίσεις εφόσον μπορείς πάντα να υποτιμήσεις;
Αν γίνει αυτό, ο κ. Weidmann μάλλον θα επιστρέψει στην ακαδημαϊκή καριέρα του. Κοιτάξτε πέρα από την κρίση χρέους και δείτε τη γενικότερη εικόνα. Η Ευρωπαϊκή ανάπτυξη επιβραδύνεται εδώ και 40 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το μερίδιό της στο παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μειώθηκε κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτό των ΗΠΑ διατηρήθηκε σταθερό.
Το επικίνδυνο φάρμακο του κ. Draghi μπορεί να αποτελέσει μια βραχυπρόθεσμη ανακούφιση, αλλά όχι και μακροπρόθεσμη θεραπεία. Ο Ευρωπαίος ασθενής έχει προβλήματα για δεκαετίες, ένα θύμα της σπατάλης και της υπό-μεταρρύθμισης. Ήρθε η ώρα να αποκαταστήσει την ανταγωνιστική της δύναμη. Γι 'αυτό η Bundesbank θα πρέπει να επιμείνει στις θέσεις της.
www.banksnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου