Και ξεπερασμένος και πανάκριβος

Ειδικοί μιλούν για τον νέο σχεδιασμό διαχείρισης απορριμμάτων

Tου Γιαννη Eλαφρου

Ενώ οι έντονες αντιδράσεις στην Κερατέα για την κατασκευή χώρου ταφής απορριμμάτων (ή υπολειμμάτων, σύμφωνα με την κυβέρνηση) συνεχίζονται και το αδιέξοδο για τη διαχείριση των σκουπιδιών στην Αττική καλά κρατεί, σοβαρές αντιρρήσεις ορθώνονται από επιστήμονες, οικολογικούς φορείς και τοπικές κινήσεις για τον περιβόητο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής (ΠΕΣΔΑ). Ο σχεδιασμός, έργο προηγούμενων ετών, κρίνεται ξεπερασμένος, αντιπεριβαλλοντικός και πανάκριβος. Δεν αμφισβητείται μόνον η χωροθέτηση των τριών Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), σε Φυλή, Κερατέα, Γραμματικό, αλλά και η τεχνολογία που επιλέγεται και πολύ περισσότερο η φιλοσοφία του.

«Η οδηγία - πλαίσιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων 2008/98 έχει μια ιεράρχηση ενεργειών: πρώτο βήμα πρέπει να είναι η πρόληψη, δηλαδή η προσπάθεια μείωσης των απορριμμάτων. Δεύτερο, η επαναχρησιμοποίηση. Τρίτο η ανακύκλωση, με υψηλούς στόχους μέχρι το 2020 (50% σε πλαστικό, γυαλί, χαρτί κ. λπ.). Τέταρτο, άλλου είδους ανάκτηση, κομποστοποίηση ή ενεργειακή αξιοποίηση με υψηλό βαθμό απόδοσης. Υστερα απ' όλα αυτά έρχεται η τελική διάθεση», τονίζει στην «Κ» ο κ. Αλέξανδρος Οικονομόπουλος, καθηγητής στο τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης. «Στην Ελλάδα και στην Αττική, όμως, υποτιμώνται τα τέσσερα πρώτα βήματα».

«Συζητάμε μόνο για το πού θα θάψουμε και όχι για το τι θα θάψουμε. Πολύ περισσότερο όταν μπορούμε να μειώσουμε τα σκουπίδια που πηγαίνουν για ταφή μέχρι και 85%», υποστηρίζει ο κ. Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace. Αίσθηση προκλήθηκε όταν τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις (Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, Μεσόγειος SOS και WWF) ζήτησαν άμεση αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ, χρησιμοποιώντας εκφράσεις που δεν συνηθίζουν, όπως «έγκλημα» και «οικονομικό σκάνδαλο». Στο στόχαστρο βρέθηκε η επιλεγείσα πέρυσι τεχνολογία της βιοξήρανσης των απορριμμάτων, η οποία απαιτεί μεγάλες και πανάκριβες εργοστασιακές εγκαταστάσεις για να υλοποιηθεί και θεωρείται όχι μόνο ασύμφορη οικονομικά, αλλά και σιωπηλός προπομπός της επικίνδυνης καύσης («θερμική επεξεργασία» επισήμως... για να μην προκαλεί).

Στις μονάδες βιοξήρανσης γίνεται μηχανική επεξεργασία του συνόλου των απορριμμάτων, όπου ξεχωρίζονται μέταλλα και γυαλί, και τα υπόλοιπα (κυρίως χαρτί, πλαστικό και οργανικά), αφού αφαιρεθεί η υγρασία, μετατρέπονται σε ένα ομογενοποιημένο καύσιμο υλικό, το SRF. «Πρέπει να πάψουμε να παίζουμε την κολοκυθιά. Τι θα κάνουμε τις τεράστιες ποσότητες παραγόμενου SRF; Εάν τα θάψουμε έχουμε κάνει μια τρύπα στο νερό, πληρώνοντας πανάκριβα. Με μια βροχή, το υλικό θα αποκτήσει ξανά την υγρασία που είχε. Καύση σε τσιμεντοβιομηχανίες μπορεί να γίνει μόνο για μια πολύ μικρή ποσότητα του παραγόμενου SRF, το οποίο προβλέπεται από το ΠΕΣΔΑ σε όλη την... Ελλάδα, μοναδικό παράδειγμα παγκοσμίως». Κανείς δεν απαντά. Τελικά δεν οδηγούμαστε στο μονόδρομο της «θερμικής επεξεργασίας», δηλαδή της καύσης του SRF σε ειδικές μονάδες; «Με αυτή την τεχνολογία όμως δεν είναι δυνατόν να έχουμε τον βαθμό απόδοσης που ορίζει η οδηγία - πλαίσιο», σημειώνει ο κ. Οικονομόπουλος.

«Η καύση δημιουργεί και μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα. Δεν είναι μόνο οι εκπομπές διοξίνης. Θα χρειαστούν και χώροι ταφής της τοξικής στάχτης που θα παραχθεί!», τονίζει ο κ. Χαραλαμπίδης.

«Η μέθοδος που επιλέγεται είναι πανάκριβη», σημειώνει ο κ. Οικονομόπουλος. «Το κόστος από τη στιγμή που τα απορριμματοφόρα ολοκληρώσουν τη συλλογή και φτάσουν στον χώρο επεξεργασίας είναι: για ανάκτηση ανακυκλώσιμων, κομποστοποίηση και υγειονομική ταφή υπολειμμάτων 70 ευρώ ο τόνος, για απευθείας καύση (χωρίς άλλη επεξεργασία) 120-130 ευρώ, ενώ για την επιλεγμένη βιοξήρανση με καύση παραγόμενου SRF, 180 ευρώ ο τόνος». «Είναι η πιο ακριβή από όλες τις μεθόδους», τονίζουν οι τέσσερις οικολογικές οργανώσεις, προειδοποιώντας για έκρηξη στα δημοτικά τέλη.
 
Πηγή