Τετάρτη 3 Αυγούστου 2011

Από σαλόνι σε αλώνι

Της Φωτεινής Μπάρκα


Το ξενοδοχείο «Ακροπόλ Παλλάς» επί της οδού Πατησίων, που ήταν το διαμάντι της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό «θύμα» της κρατικής δυσλειτουργίας για τη διάσωση και την αξιοποίηση κτηριακών «έργων τέχνης».


Τέσσερις διαφορετικοί υπουργοί Πολιτισμού εξήγγειλαν την αποκατάστασή του. Έχουν περάσει όμως ήδη 12 χρόνια, και το διαμάντι της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου, το ξενοδοχείο «Ακροπόλ Παλλάς», επί της οδού Πατησίων, σαπίζει και λεηλατείται από επιτήδειους που εκμεταλλεύονται την αναποτελεσματικότητα του ελληνικού Δημοσίου.




Ο τέταρτος κατά σειρά υπουργός Πολιτισμού, Παύλος Γερουλάνος, προσπαθεί να εντάξει το έργο στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 12 εκατ. ευρώ. «Το αργότερο στο τέλος του μήνα ή στις αρχές Αυγούστου θα έχει ενταχθεί» μας διαβεβαιώνουν από το ΥΠΠΟΤ. Έτσι, τον Σεπτέμβριο, θα ξεκινήσει η δημοπράτησή του, σύμφωνα με τους όρους της μελέτης που ήδη έχει εγκριθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Να χαρούμε; Προκαταβολικά, όχι. Το ιστορικό ξενοδοχείο έχει φτάσει πολλές φορές στην τελική ευθεία της αποκατάστασής του. Η εικόνα του όμως εξακολουθεί και σήμερα να είναι αυτή του ερειπίου. Μόλις τον περασμένο Μάιο άγνωστοι έκλεψαν ανενόχλητοι τέσσερις πολυελαίους αφαιρώντας και τα τελευταία στολίδια του κτηρίου.


Η χρόνια εγκατάλειψή του οδήγησε πολλές φορές κλέφτες στο εσωτερικό του. Λείπει η σιδερένια κουπαστή της σκάλας στο ισόγειο, οι μαρμάρινοι κίονες, ενώ ακόμη και οι μπανιέρες από τα δωμάτια είχαν στοιβαχτεί προς πώληση! Εκτός από τους κλέφτες, που χρησιμοποιούν το ξενοδοχείο για να μπουκάρουν στα γειτονικά διαμερίσματα, το κτήριο έχει φιλοξενήσει άστεγους, χρήστες ουσιών, πουλιά, τρωκτικά, έντομα και περιστέρια. Το 2009 λίγο έλειψε να καεί ολοσχερώς όταν άρπαξε φωτιά (προφανώς εξαιτίας κάποιου απρόσεκτου τοξικομανή). Η (σαπισμένη κι αυτή) λινάτσα που κρύβει την πρόσοψή του, δεν μπορεί να προστατεύσει τους περαστικούς από τα μάρμαρα που αποκολλώνται και απειλούν ανθρώπινες ζωές...


Κι όμως. Το κτήριο που συνδέθηκε με τη νεότερη ιστορία του τόπου λειτουργούσε μέχρι τη δεκαετία του 1980. Έργο του αρχιτέκτονα Σωτήρη Μαγιάση (1894-1966) το «Ακροπόλ» χτίστηκε το 1925-26. Όταν εγκαινιάστηκε (από τον επιχειρηματία Καραδόντη το 1928), είχε 107 δωμάτια χωρητικότητας 173 κλινών.


Από το «Ακροπόλ» πέρασε όλη η ελίτ του μεσοπολέμου, αφού ήταν ένας από τους λίγους χώρους με ευρωπαϊκή νότα όταν στην Αθήνα κυκλοφορούσαν ακόμη άλογα! Αργότερα, στο υπόγειό του λειτουργούσε νάιτ κλαμπ με την ορχήστρα του Τάκη Μωράκη. Στο σαλόνι του διοργανώνονταν χοροί και δεξιώσεις της κοσμικής Αθήνας που άφησαν εποχή. Από την ταράτσα του το ολλανδικό τηλεοπτικό συνεργείο κινηματογράφησε την εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο στις 17 Νοεμβρίου του 1973.


Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της ελληνικής εκδοχής του γαλλικού Art Nouveau. Στην 4η Διεθνή Συνάντηση Αρχιτεκτονικής Art Nouveau το 1990 στη Βιέννη χαρακτηρίστηκε «εξαίρετο δείγμα αρχιτεκτονικής της διεθνούς αρ νουβό». Τον επόμενο χρόνο το ΥΠΠΟ αποφάσισε την κήρυξή του ως «έργου τέχνης».


Ήδη όμως το κτήριο είχε υποστεί πολλές ζημιές από τον σεισμό του 1981. Ενώ και το 1989 υπέστη αλλοιώσεις στο εσωτερικό του όταν η αυστριακή εταιρεία που το αγόρασε, φιλοδοξούσε να το εκμεταλλευτεί, δημιουργώντας καταστήματα κ.ά. Ευτυχώς δεν ολοκληρώθηκε η καταστροφική μελέτη, αλλά οι Αυστριακοί πρόλαβαν και πούλησαν σε δημοπρασίες πολλά από τα έπιπλα που είχε σχεδιάσει ο Μαγιάσης.


Το 1999 το ξενοδοχείο περνά στην ιδιοκτησία του ΥΠΠΟ έπειτα από σύμβαση αγοράς με την κοινοπραξία «ΑΕΞΕ Ακροπόλ - ΑΛΤΕΚ Α.Ε.», μέρος της οποίας ανήκε στον Γ. Μπατατούδη, τότε πρόεδρο του ΠΑΟΚ. Η κοινοπραξία αυτή αγόρασε το «Ακροπόλ» από τους Αυστριακούς. Η αγοραπωλησία ανερχόταν σε 4,5 δισ. δρχ., από τα οποία το ΥΠΠΟ πλήρωσε με την υπογραφή του συμβολαίου τα 1,8 δισ. Σύμφωνα με το συμβόλαιο, η κοινοπραξία θα αναλάμβανε την αποκατάσταση του κτηρίου για να το παραδώσει έτοιμο στο ΥΠΠΟ ύστερα από 22 μήνες, με σκοπό τη στέγασή του. Τότε υπουργός Πολιτισμού ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος.


Το 2000 το ΥΠΠΟ καταγγέλλει τη σύμβαση, με την αιτιολογία ότι η εταιρεία παρέβη τους όρους του συμβολαίου. Το τίμημα αυτής της εξέλιξης δεν ήταν μόνο τα 1,8 δισ. δημοσίου χρήματος – που ευλόγως πληρώθηκαν τζάμπα, αφού το κτήριο δεν αποκαταστάθηκε –, αλλά και το ότι έκτοτε το «Ακροπόλ» μετατράπηκε σε αρχιτεκτονικό «φάντασμα». Ακολουθεί δικαστική διαμάχη μέχρι το 2003, οπότε το κτήριο αποδίδεται τελειωτικά στο Δημόσιο.


Το 2005, επί υφυπουργίας Π. Τατούλη, το ΥΠΠΟ ανακοινώνει εκ νέου την «αξιοποίηση» του κτηρίου, αυτή τη φορά για την «κάλυψη» των αναγκών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που βρίσκεται ακριβώς απέναντι και με την υπόσχεση ότι το έργο «θα ολοκληρωθεί» το 2008.


Το 2006 είναι... η τρίτη φορά που το ΥΠΠΟ, με υπουργό πλέον τον Γ. Βουλγαράκη, ανακοινώνει το έργο, επαναφέροντας την αρχική πρόθεση για στέγαση των υπηρεσιών του υπουργείου, με προϋπολογισμό 15.000.000 ευρώ από το Γ’ ΚΠΣ. Τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, το ΚΣΝΜ εγκρίνει την κτηριολογική μελέτη, η οποία προέβλεπε χρήσεις γραφείων, πωλητήριο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, εκθεσιακούς χώρους, «ρουφ - γκάρντεν», ξενώνες «υψηλών προσκεκλημένων» του κράτους, αναψυκτήριο.


Σήμερα και πάλι το ΥΠΠΟΤ υπόσχεται να μπει ο εργολάβος μέχρι το τέλος του έτους. Για να δούμε...


Πηγή : topontiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: